Saturday, December 31, 2011

2011 was a year of ...........!

Friday, December 9, 2011

ခရစၥမတ္အႀကိဳေပါ့ ...

ခရစၥမတ္နဲ႔ ၂၀၁၂ အႀကိဳ ဆုေတာင္းလိုက္ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းအားလံုးေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႔ပါေစ။ ♫♪♥☺☺♥♪♫

flash ဖိုင္ၾကည့္ခ်င္ရင္ ဒီမွာပါ။ blog မွာ swf တင္တာ မရလို႔၊ swf ဖိုင္တင္တာ ကိုယ္က ျမင္ေနရၿပီး သူမ်ားက မျမင္ရဘူးဆိုလို႔၊ direct link ေပးတာရွာမရတာနဲ႔ပဲ။ ကိုယ့္ဘာသာဆြဲထားတဲ့animation ေလးပါ။ စာေရးလို႔ မထြက္လို႔ လုပ္မိလုပ္ရာေပါ့ေလ။

Wednesday, December 7, 2011

လမ္းဆုုံ

၁၉၈၉ခုႏွစ္ကပါ။ ကြ်န္ေတာ္္ အထက္တန္းေက်ာင္းေအာင္ျမင္အၿပီး ေကာလိပ္သြားဖို႔သုံးလအလို မွာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္ ဗ်ာမ်ားခဲ့ရၿပီေလ။ ပါကစၥတန္မွာက အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပါ။   ဘယ္လမ္းကို ကြန္ေတာ္ေရြးခ်ယ္ရမလဲ ဆိုတာ သိပ္ကို စဥ္းစားခဲ့ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕လမ္းဆံုလမ္းခြကို ဘယ္လို ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားၾကမလဲ။ တကယ့္ျပႆနာ။ ဆရာ၀န္ျဖစ္ခ်င္သလား။ အင္ဂ်င္နီယာျဖစ္ခ်င္သလား။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္ခ်င္သလား။ ကြ်န္ေတာ္အတြက္ လမ္းသုံးသြယ္ရွိပါတယ္။  ကြန္ေတာ္က အင္ဂ်င္နီယာအလုပ္ကို ၀ါသနာမပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေရြးခ်ယ္စရာ လမ္းက ႏွစ္ခုဘဲ ရွိတာပါ။  ကြ်န္ေတာ္ မဆုံးျဖတ္တတ္ခဲ့ဘူး။  ကြ်န္ေတာ့္ မိသားစုထဲမွာ လူႀကီးေတြ ရွိေတာ့ အႀကီးဆုံးဦးေလးတေယာက္က အႀကံေပးတယ္။ လက္ေတြ႕ကြင္းဆင္းေလ့လာပါတဲ့။ ဒါ သိပ္ေကာင္းတဲ့ စိတ္ကူးပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္ ကရာခ်ိမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္တခုနဲ႕ဆက္သြယ္ၿပီး ေလ့လာႀကည့္တယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ဘယ္လိုလွဳပ္ရွားေနသလဲ။ ဘယ္လို ေငြေၾကးလည္ပတ္ၾကသလဲ။ ကမၻာ့ဘ႑ာေငြေၾကးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအ၀၀နဲ႔ ေရာင္းေရး၀ယ္တာကိစၥ ေစ်းကြက္ရွာေဖြေရးကိစၥ စသည္ ကြ်န္ေတာ္ေလ့လာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အထူးယံုၾကည္အားကိုးတာက အတတ္ပညာဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မွဳ၀ါဒ (professionalism)ကိုပါ။ အထူးသျဖင့္ မိတ္ေဆြသစ္ေတြနဲ႕ပါ။  ကြ်န္ေတာ္ သက္ေတာင့္ သက္သာနဲ႕ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕  လုပ္ကိုင္သြားႏိုင္မွာပါ။ တစ္လဆိုတာ ဘာမွမၾကာလိုက္ဖူး။ ကုန္လြယ္လိုက္တာ။ ကြ်န္ေတာ္ ေနာက္တစ္မ်ိဳး ေလ့လာဖို ့ ရွိပါေသးတယ္။

ကရာခ်ိေဆးရံုတစ္ခုကို ကြ်န္ေတာ္ ေျခဦးလွည့္လိုက္တယ္။ အေတြ႕အႀကံဳေတြက တစ္မ်ိဳးစီဆိုႏိုင္ေပမဲ ့ ပိုၿပီး ျခားနားတာမရွိပါဘူး။ ေဆးရံုဆိုေတာ့ လူေတြ ပ်ားပန္းခတ္ေနတာေတြရွိပါတယ္။ လူနာေဆာင္ေတြမွာ ေျခာက္ျခားဖြယ္  တိတ္္ဆိတ္ေနတာလဲ ေတြ႕ေနရတယ္။ စိတ္အားထက္သန္စြာ ေမွ်ာ္လင့္တႀကီး ကုသမွဳကို ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကတာပါ။ ဆရာ၀န္ေတြဆိုတာက အစဥ္မျပတ္ေျပးေျပးလႊားလႊား သြားလာေနၾကတာကလား။ ဘဏ္မွာေတာ့ မနက္၉နာရီ စဖြင့္တယ္။ေဆးရံုမွာကေတာ့ မနက္ ၇နာရီစတယ္။ ေရာင္းဒ္(rounds) လုပ္ရတယ္ ။ေသြးနမူနာေတြ ကို ေစာင့္ယူရတယ္။ ေနာက္ ၀ါ့ဒ္(wards ) ေတြဆီ  အဖြဲ႕ လိုက္ေျပးရျပန္တယ္။ ကုသမွဳေပးရတယ္။ ေဆးခန္းေတြ ထိုင္ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ စိတ္အားထက္သန္စြာ ေလ့လာပါတယ္။ ေဆးရံုဆိုတာ  လူတိုင္းလူတိုင္း အသက္ရွဴမေျဖာင့္ဘဲ အၿမဲစိတ္လွဳပ္ရွားစြာ ရုန္းကန္ေျပးလႊားေနရတဲ့ ဌာနတခုပါဘဲ။ ညတာ၀န္က်ရင္ေတာ့ ခဏခဏ လူနာေခၚဆိုမွဳေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ ညႀကီးသန္ေခါင္  ၁၆ႏွစ္သား ကေလးတေယာက္ဆုံးပါးသြားစဥ္ မိသားစုရဲ ့ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းမွဳကို ကိုင္တြယ္ေပးရတာမ်ိဳးက  ခက္ခဲလြန္းပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ၃၆နာရီ တစ္ႀကိမ္ျပည့္မွ လူလဲ အစားထို းေျပာင္းလြဲတာမို႔ တစ္ေန႕လုံး တစ္ညလုံးမက ေနာက္တစ္ေန႔အထိ တာ၀န္ေတြကရူးေလာက္ေအာင္ကို  ဆက္တိုက္ပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္ ဒီအေတြ႕အႀကံဳႏွစ္ခုကို ခ်ိန္ထိုး စဥ္းစားႀကည့္ပါတယ္။ ဘဏ္မွာေတာ့ ေလထုညစ္ညမ္းမွဳ မရွိဖူး။ ေျပေလ်ာ့ႏိုင္တယ္။ စိတ္ဖိစီးမွဳလဲ ကင္းႏိုင္တယ္။ ေဆးရံုကေတာ့ နာရီနဲ့အမွ် အၿမဲတမ္းစိတ္လွဳပ္ရွားေနရတဲ့ေနရာမို ့လား။ ႀကိဳတင္ေဟာကိန္းထုတ္လို႕မရဘူး။ သင္ႀကားဖို႕လ့လာဖို႕ဆိုတာလဲ အႀကိတ္အနယ္ ဆင္ႏြဲႏိုင္မွ တန္ကာက်မွာပါ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တေယာက္ကေရာ ဒီလိုမ်ိဳး စိတ္ဒုကၡမရွိႏိုင္ဖူးလား။

ေဆးရံုမွာ ညတာ၀န္ ေလ့လာေရးခရီးစဥ္အၿပီး ကြ်န္ေတာ္ အိမ္ကို ကားေမာင္းျပန္အလာ ေရွ ့တူရွဴက  ကားတစီး ကို ျမင္လိုက္ရတယ္။ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားကေလးေတြပါ။ တစ္ခ်ိဳ ့က ကားေခါင္မိုးေပၚမွာ။ သံတန္းအကာကို ၿမဲၿမဲဆုတ္ကိုင္ရင္း ထိုင္လိုက္လာပံုက ဟိုဘက္ဒီဘက္လွဳပ္တုတ္လွဳပ္တုတ္နဲ႕ ယိမ္းထိုးေနတယ္။ ဒရိုင္ဘာေမာင္းႏွင္ေနပံုႀကည့္ရတာ မသက္မသာ ရွိလိုက္တာ။  လွဳိင္းေပၚမွာ လူးေနသလိုဘဲ။ မႀကာပါဘူး။ ရုတ္တရက္ဆိုသလို ကေလးတေယာက္ေခါင္မိုးကေနေျမေပၚကို မ်က္ႏွာအပ္ၿပီးးျပဳတ္က်ေတာ့တယ္။ တႀကိမ္ေလာက္ ခုန္သြားေသးတာပါ။ ၿပီးေတာ့မွ ေျမေပၚမွာ လိမ့္လိမ့္သြားတယ္။ သူ႕ချမာလမ္းလယ္ေခါင္ မလွဳပ္မရွက္ က်က်န္ရစ္ခဲ့ေပမဲ့ ဘတ္စ္ကားက ရပ္မသြားပါဘူး။ ဆက္လက္ေမာင္းေျပးသြားတယ္။

ကားေတြက ဘတ္စ္ကားေနာက္ကို တိုက္ရိုက္လိုက္ေပမဲ့ဘတ္စ္ကားက မရပ္ဘူး။ တကယ္လို ့ ဒီကေလးေသသြားရင္ ကြ်န္ေတာ္နားလည္လိုက္တာက ဒါဟာ ရဲေတြနဲ ့ ပါ၀င္ပတ္ရေတာ့မယ္ဆိုတာဘဲ။ မလိုလားအပ္တဲ့ျပႆနာေတြ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူကေလး ဦးေႏွာက္ထဲ ေသြးေရာက္သြားရင္ အခ်ိန္မေရြးေသႏိုင္ပါတယ္။ သူေဆးရံုကို ျမန္ႏိုင္သေရြ႕ျမန္ျမန္ေရာက္မွျဖစ္မယ္။ ကြ်န္ေတာ္ဘာကိုမွ အမွဳမထားႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ကြ်န္ေတာ့ကားကို ရပ္လိုက္တယ္။ သူ႕ကိုကၽြန္ေတာ္အေျပးၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူကအသက္၂၀ေလာက္ရွိႏိုင္တယ္။ ဒါဏ္ရာေတြကို စစ္ေဆးႀကည့္ရာမွာ ေသြးေတြကေတာ့ သူ႕မ်က္ႏွာမွာ ျမင္မေကာင္းေအာင္ဘဲ။ နဖူးကဟက္တက္ကြဲသြားၿပီ။ ညာဘက္နားေွာလဲ ဒါဏ္ရာရွိေနတယ္။ ဒါ့အျပင္အျခားဒါဏ္ရာေတာ့ မေတြ ့ရပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ ေသြးတိတ္ေအာင္ႀကိဳးစားေပမဲ ့ အခ်ည္းႏွီးပါဘဲ။

ေဘးကရပ္ၾကည့္ေနသူတဦးကို ကြ်န္ေတာ္ အကူအညီေတာင္းခံပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔မလွဳပ္မရွက္ ျငိမ္သက္ေနတဲ့ သူ႕ခႏၼာကိုယ္ကိုမ ၿပီး ကြ်န္ေတာ့ကားေနာက္ခံုမွာတင္လိုက္ၾကတယ္။ အနားက ၀ိုင္းႀကည့္ေနသူထဲက လူတေယာက္စ ႏွစ္ေယာက္စကို ကြ်န္ေတာ္ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းၾကည့္ေပမယ့္ ဘာမွ ပါ၀င္ပတ္သက္လိုဟန္မျပဘဲ ေ၀းေ၀း ေရွာင္ေျပးၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ လုံး၀စဥ္းစားခ်ိန္မရေတာ့ဘူး။ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ၿပီးေဆးရံုကို ဒုန္းေမာင္းခ်လိုက္တယ္။

အေရးေပၚအခန္းေရွ႕အေရာက္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေခါင္းမွာ ဒါဏ္ရာရတာရယ္ အေရးေပၚ ကုသဖို႕လိုတယ္ ဆိုတာ ေအာ္ၿပီးေျပာလိုက္မိတယ္။ ေဆး၀န္ထမ္းမ်ားအားလံုးကြန္ေတာ့္ကို ပူးေပါင္းေစာင့္ေရွာက္ၾကပါတယ္။ တာ၀န္က်ဆရာ၀န္ကိုလဲ လူနာရဲ ့ သမိုင္းေၾကာင္းျဖစ္စဥ္ကို အျမန္ဘဲ ရွင္းျပလိုက္တယ္။ ပဏာမ စစ္ေဆးမွဳ ျပဳၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့  မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားကို အသိေပးပန္ၾကားၿပီး ခြဲစိိတ္ခန္းအတြင္းသူ ့ကို သြင္းလိုက္ၾကတယ္။  ကြ်န္ေတာ္ အိမ္ကို ျပန္လာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ကားေပၚမွာ ႀကြင္းက်န္ေနတဲ့ေသြးေတြကို ေဆးေၾကာရင္း ကြ်န္ေတာ့္အေတြ႕အႀကံဳေတြက တကယ့္သဲထိတ္ရင္ဖိုေတြပါလားလို႕ေတြးေနမိတယ္။ ေသြးေတြက ကြ်န္ေတာ့္ကို တုန္လွဳပ္ ေျခာက္ျခားေစတာ အမွန္ပါ။

ေနာက္တစ္ေန႕ကြ်န္ေတာ္ မိုးလင္းလင္းခ်င္းေဆးရံုက ခြဲစိတ္ခန္းထဲ  ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သလဲ အေျပးသြားၾကည့္တယ္။ တာ၀န္က်ဆရာ၀န္ေျပာတာက ေသြးခဲေတြကို ဖယ္ရွားၿပီး ေသြးကိုလဲ တိတ္ေအာင္ ပိတ္ဆို႕ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီတဲ့။ လူနာက သတိေတာင္ရေနၿပီဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္ ပီတိေတြ ျဖာသြားတယ္။ ပတ္တီးစေတြ ေဖြးေနတဲ့ သူက သူ႕နာမည္ အဇစ္ဖ္လို႔ေျပာတယ္။ မ်က္စိတ၀ိုက္ ေယာင္ကိုင္းေနေပမဲ့ သူစကားေျပာႏိုင္ပါတယ္။ သူ့မိဘေတြ သူ့အဖြားနဲ႕သူ႕ ညီ၊ ညီမေတြ သူ႕အိပ္ယာေဘးမွာ  ပတ္ပတ္လည္ ၀ိုင္းထိုင္ေနၾကတယ္။ ဆရာ၀န္က ကြ်န္ေတာ့္ကို “ဒါ ခင္ဗ်ားတို႔သားရဲ႕ကယ္တင္ရွင္ ဘဲ” လို႔ ကြ်န္ေတာ့္ကို မိတ္ဆက္ေပးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တကယ္ဘဲ ႀကက္သီးေတြတျဖန္းျဖန္း ထသြားတယ္။ လူတိုင္းဟာ ကြ်န္ေတာ့္ကို၀ိုင္းၿပီး ရို့ရို႕က်ိဳးက်ိဳး ႏွဳတ္ဆက္ၾကတယ္။ ေလးစားသမွဳ နဲ ့ ျပံဳးပန္းေတြလဲ ေ၀ေနတယ္။

အဇစ္ဖ္ရဲ ့အေမက ငိုရင္းကေနအူရဒူဘာသာနဲ႕ “ငါ့သား..ငါ့သားဟာ တကယ့္နတ္တမန္ဘဲ။  နတ္တမန္ဘဲ” လို႔ ထပ္တလဲလဲ ခ်ီးၾကဴးေနေတာ့တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္လက္ေတြကိုိ အတင္းဆုတ္ဆြဲထားတာ မလႊတ္ေတာ့ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ဘာျပန္ေျပာရမွန္းမသိပါဘူး။သူမကို ကြ်န္ေတာ့္အၿပံဳးနဲ႔ ႏွစ္သိမ့္ခဲ့အၿပီး အဇစ္ဖ္ ကို ကြ်န္ေတာ္ ႏွဳတ္ဆက္လိုက္္တယ္။ ကြ်န္ေတာ့လက္ေတြကို သူက ဖမ္းဆုတ္ညွစ္ယူထားၿပီးၿပံဳးေနေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ႀကားမွာ ေျပာစရာ စကားရွာမရေအာင္ ႏွဳတ္ဆိတ္ၿပီး ခံစားခ်က္ေတြနဲ့သာ ျပည့္သိပ္ေနခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ဒ႑ရီမ်ားလား။ ကြ်န္ေတာ္ ကယ္တင္ရွင္တေယာက္ဘြဲ႕ကို ခံယူဖို႔ဘာတစ္ခုမွ မႀကိဳးစားခဲ့ပါဘူး။ အရာရာတိုင္းဟာ သူ့အေၾကာင္းနဲ႔သူ ျဖစ္ပ်က္သြားတာပါ။ ဒီျဖစ္ရပ္ေလးက ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္လမ္းကို ေရြးခ်ယ္ရမလဲ ဆိုတာ အဆုံးအျဖတ္ေပးသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္အိမ္ကို ကားေမာင္းျပန္လာရင္း လမ္းမွာ စဥ္းစားမိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ႏွစ္လေက်ာ္ေလ့လာခဲ့မွဳထက္ ပိုၿပီး မိနစ္သံုးဆယ္စာ လူသားတဦးရဲ႕မေတာ္တဆျဖစ္စဥ္အတြက္ အသက္ကယ္တင္ႏိုင္မွဳက လႊမ္းမိုးသြားတယ္ဆိုတာ။ ဘယ္ေလာက္ဘဲ စိတ္ပင္ပန္းကိုယ္ပင္ပန္းပါေစ မြန္ျမတ္တဲ့အလုပ္တစ္ခုကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္လမ္းကို ေရြးခ်ယ္သလဲ။ ခင္ဗ်ားတို ့ သိခ်င္ၾကလိမ့္မယ္။ 

ကြ်န္ေတာ္ အခု လက္ေတာက္ ပေရာ္ဖက္္ဆာ တစ္ဦးအေနနဲ႔ေဆးေက်ာင္းသားေတြကို သင္တန္းေပးေနပါၿပီ။ အစာအိမ္ေရာဂါအထူးကု စပါယ္ရွယ္လစ္တေယာက္ျဖစ္ဖို႔လဲ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အဇစ္ဖ္ကိုေတာ့ ေနာက္ထပ္ မေတြ႕ရေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူက်ိန္းေသ ကမၻာေျမႀကီးတစ္ေနရာရာမွာ အေသအခ်ာႀကီးကို ရွင္သန္ေနမယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္ ယုံႀကည္ၿပီးသားပါ။
ကြ်န္ေတာ္တို ့ဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕လူငယ္ဘ၀ေတြကို အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖဳန္းတီးျပစ္ခဲ့ၾကၿပီးၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေရွ႕အနာဂတ္အတြက္ ဘာေတြ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ၿပီးၾကျပီလဲ။ ဘယ္လိုလမ္းမ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္ေရွာက္လွမ္းမယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ႏိုင္ၿပီလဲ။ တခါတရံမွာ ကိုယ့္ရဲ႕အေတြ႕အႀကံဳေတြကလည္း သင္ႀကားေပးႏိုင္ပါတယ္။ ႀကီးႀကီးမားမားဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥေတြဆိုၿပီး  စိုးရိမ္ပူပန္မေနပါႏွင့္။ ဒီအေတြ႕အႀကံုက သင့္ကို ကူညီသြားပါလိမ့္မယ္။ ဘာေတြဘဲ ျဖစ္ခဲ့ ျဖစ္ခဲ ့ အေကာင္းဆံုးကို သင္ေရြးခ်ယ္တတ္ရပါလိမ့္မယ္။

Florist
Crossroads by Faisal Wasim Ismail, source: RD, Aug 2010

Tuesday, December 6, 2011

ဂ်ပ္ဆင္ဘုရားေက်ာင္းက ၀တ္ရြတ္ဂီတသံေတြကိုနားေထာင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္

ဂီတ၀ါသနာပါတဲ့ ရန္ကုန္ကသူငယ္ခ်င္းေတြအတြက္ပါ။
Eulogia Choir အဖြဲ႔ရဲ႕ Cappella Concert ကို ရန္ကုန္တကၠသိုလ္(ပင္မ)၀န္းထဲက ဂ်ပ္ဆင္ဘုရားေက်ာင္းမွာ ဒီဇင္ဘာ ၉ရက္ေန႔ ညေန ၇နာရီမွာ ျပဳလုပ္ပါလိမ့္မယ္။ ကြိဳင္ရာသီခ်င္းသံစစ္စစ္နားေထာင္ခ်င္တဲ့ မိတ္ေဆြမ်ားအားလံုးကို ဖိတ္ေခၚပါတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
(ျပည္လမ္းဘက္ကေန ၀င္ပါရန္)
"With Passion, With Love, With Heart"

Sunday, December 4, 2011

ေဘဘီလံုရဲ႕ ငိုေႀကြးသံကို ၾကားမိပါရဲ့လား

ေဘဘီလုံၿမိဳ႕ေတာ္ဟာ “မက္ဆိုပိုေတးမီးယား” ေတာင္ဘက္ အလယ္ပိုင္းေဒသ မွာ  ယူဖေရးတီးစ္ (Euphrate) ျမစ္ႏွင့္ တိုက္ဂရစ္ျမစ္(Tigris) အၾကားေျမၾသဇာၾကြယ္၀တဲ့ ေျမႏုလြင္ျပင္မွာ တည္ရွိေနတာပါ။ 1694-1654 BC တြင္ “ဟမၼဴရာဘီ” ဘုရင္က ယခင္ျပိဳလဲသြားေသာ Akkidian အင္ပါယာနယ္နိမိတ္မ်ား္တြင္ အင္္ပါယာတခုအျဖစ္ ျပန္လည္ စုစည္းထူေထာင္ခဲ့သည့္ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး ယခင္ မက္ဆိုပိုေတးမီးယား (Mesopotamia) ယခုအခါ (အီရတ္)ဟုေခၚတြင္ပါတယ္္။ “ဟမၼဴရာဘီ”ဘုရင္က ေဘဘီလုံနီးယား အင္ပါယာ ထူေထာင္တဲ့အခါမွာေတာ့ ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။

“ဟမၼဴရာဘီ”ဟာ သမိုင္းမွာ အလြန္ထင္ရွားတဲ့ မင္းတပါးျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဗဟိုမွခ်ဳပ္ကိုင္ကာ အခြန္စည္းႀကပ္ေကာက္ခံၿပီး အဆင့္္ဆင့္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲဲ့ ဗ်ဴရိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သုံးပါတယ္။ Code 0f Laws ေခၚ Code of Hammurabi  “ဟမၼဴရာဘီ” ၏ တရားဥပေဒမ်ား  ကို ၁၉၀၁ခုႏွစ္မွာ သမိုင္းေလ့လာေရးပညာရွင္ J.De Morgan က ေက်ာက္တိုင္ေပၚမွာ ေရးထိုးမွတ္တမ္းျပဳထားျခင္းကို ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ ေဘဘီလုံျမိဳ႕ေတာ္အေႀကာင္း အေစာဆုံးေတြ႕ရွိရတာက  23rd century BCမွာ akkad ဘုရင္လက္ထက္ ေက်ာက္ျပားတခ်ပ္မွာ ေရးထိုးမွတ္တမ္းျပဳထားျခင္းကိုပါ။ ယခင္က ထင္ရွားေပၚလြင္ျခင္းမရွိခဲ့ပါဘူး။     ေဘဘီလုံၿမိဳ႔ေတာ္၏ အမည္နာမဟာလည္း ပထ၀ီအေနအထားအရ ေဘ ဘယ္လ္, (babel) ေဘ အီလြန္(bab’-i lon ေဘဘီလုံ (babylon) သို ့ အဆင့္ဆင့္ ေျပာင္းလဲလာေသာ ဂရိဘာသာစကားျဖစ္တယ္။ ေဘဘီလုံၿမိဳ႕သားတို႔သံုးစြဲတဲ့ က်ဴနီေဖါင္သတ္ပံုစာ (cuneiform) ေရးနည္းအရ စာလုံးေပါင္းမွာ ေဘ ဘီလီ (Bab-ili)ျဖစ္ၿပီး “ဘုရားသခင္၏ တံခါး၀” ဟု အဓိပၸါယ္ရတယ္္။ဟီဘရူး Hebrews တို႕အလိုအရမွာေတာ့ “ျမင့္ျမတ္ေသာၿမိဳ႕ေတာ္” (The Holy City)ျဖစ္ၿပီး ေ၀ါဟာရအရင္းအျမစ္ပညာရွင္တို႕ကေတာ့ “လူသားတို႔၏ ထိုင္ခုံေနရာ” လို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၾကတယ္။

ဂရိလူမ်ိဳး သမိုင္းဆရာဟီရိုဒိုးတပ္စ္( Herodotus )က ေမာ္ကြန္းကမၺည္းတင္ရာမွာ  “ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးဟာ အလြန္က်ယ္၀န္း ၿပီး ေလးေဒါင့္က်တယ္။ 42မိုင္ ရွည္ၿပီးေတာ့ Ctesias လက္ထက္မွာ 56 မိုင္အထိ ခ်ဲ႕ထြင္ခ့ဲ တယ္။ ၿမိဳ႔ေတာ္ကို က်ံဳးပတ္လည္ကာရံထားတယ္။ ၇၅ေပ က်ယ္၀န္းၿပီး ေပ၃၀၀အထိ ျမင့္တဲ ့ သူရဲခိုလည္း ေလးဘက္ေလးတန္္ ေဆာက္လုပ္ထားေၾကာင္းပါရွိ္ခဲ့တယ္။ သမိုင္းဆရာက ၂၇၀၀ ဘီစီ ဆာဂြန္လက္ထက္ (Sargon I) အေစာပိုင္းကာလကို ေဖၚျပုျခင္းျဖစ္ပါတယ္။  ျမိဳ႕ေတာ္ကို ေဖါင္ေဒးရွင္းခ်ရာမွာ အမားလ္ဘုရားေက်ာင္း (Amal Temple)  ေအႏြတ္ ဘုရားေက်ာင္း Annit Temple တို႕ရဲ႕ ေဆာက္လုပ္ပံုကို နည္းနာယူခဲ့တယ္လို ့ဆိုတယ္။

ထိုေဒသဟာ ေျမဆီႀကြယ္၀တာေႀကာင့္ သီးႏွံမ်ားျဖစ္ထြန္းေအာင္ျမင္မွဳရွိတယ္။  ပဲ ႏွမ္းစသည္ သီးႏွံမ်ား ရႊံ႕ေတာ ႏြံေတာမ်ားမွာေပါက္ေရာက္တဲ့ gongai စတဲ့ စားေကာင္းတဲ့ အပင္မ်ား၊ စြန္ပလြန္  ပန္းသီး စသည္မ်ား လူး ဆတ္ ၊ဘာလီ စမံု၊ ဂ်ံဳ၊ ပဲနီ ၊ အံုး ထန္းစသည္အပင္မ်ား အဓိက ေပါက္ေရာက္ပါတယ္။ ၁၉ရာစုႏွစ္မ်ားမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ကူးလူးဆက္ဆံမွဳရွိလာတယ္ ေခတ္မွီ မ်ိဳးေစ့ႀကဲ၊ ထယ္ထိုး စက္ကရိယာမ်ား သုံးစြဲလာတယ္။

ေဘဘီလုံနီးယားၿမိဳးေတာ္ရဲ႕ ေစာေစာပိုင္းကာလ ေခတ္ဦးမွာ သိသာထင္ရွားတဲ ့ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း   မရွိခဲ့ဘူး။ Dugi ဘုရင္လက္ထက္မွာ လုယက္ဖ်က္ဆီးခံရတယ္လို႕ စာတင္ခဲ့ၿပီးေတာ့  ဟမၼဴရာပီဘုရင္ (Hammurabi) ေခတ္တိုင္ေအာင္ ျမင္သာထင္သာတဲ့ အကိုးအကားတစုံတရာမရဘူးလို႕ဆိုပါတယ္။ ဟမၼဴရာပီ လက္ထက္မွာေတာ့ ေခတ္ေျပာင္းသြားတယ္။ ေတာင္ဘက္က်တဲ့ ႏိုင္ငံေတြဆီက တန္ခိုးပါ၀ါ ေရြ႕ရွားလာတယ္။ နိုင္ငံေတာ္တ၀ွမ္း စုုစည္းညီညြတ္ေစၿပီး ေဘဘီလံုကို ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္(ေခတ္သစ္ထူေထာင္္) သတ္မွတ္လိုက္တယ္။ ဟမၼဴရာပီက အာဏာလႊဲယူလိုက္တာပါ။ ဒါဟာ ဆူမီရီးယဲန္တို႕  တေခတ္သိမ္းသြားျခင္းပါဘဲ တဲ့။ ေဘဘီလံုနီးယားသမိုင္းမွာ မွတ္တမ္းေတြ႕ရွိရပါတယ္။ 
ေရွးေဟာင္း ေဘဘီလံုံၿမိဳ႔ေတာ္ဟာ ေတာင္ကမူေတြ ပတ္လည္၀န္းယံၿပီး သာယာလွပတဲ့ေနရာတခုျဖစ္တာေၾကာင့္ မၾကာခဏေလ့လာႀကည့္ရွဳသူမ်ား လာေရာက္ေလ့ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၈၉၉ခုႏွစ္တိုင္ေအာင္ ေလ့လာေရးသမားမ်ားအတြက္ စည္းစနစ္က်တဲ့ အစီအစဥ္မရွိခဲ့ဘူး။  *ဂ်ာမန္ လူမ်ိဳး တူးေဖၚေလ့လာသူ ကိုလ္ဒီးေ၀း (Koldewey) ဆိုသူ ေရာက္လာၿပီးမွ စနစ္တက် ေလ့လာႏိုင္ခဲ့တယ္လို႕ဆိုတယ္။ ေဘဘီလံုက ဥယ်ာဥ္ပ်ံႀကီးဟာ ကမၻာမွာ အလြန္ေက်ာ္ႀကားထင္ရွားတဲ့ သမိုင္း၀င္ အေဆာက္အဦးျဖစ္တယ္။ ၿမိဳ႕ေတာ္ကို ျဖတ္သန္းစီးဆင္းသြားတဲ ့ ယူဖေရးတီးစ္ျမစ္(Euphrates) အေရွ႔ဘက္ေဘးက်က်မွာေတာ့ ဘုရင့္ ေျမာက္နန္းအေဆာင္ေတာ္တခုရွိၿပီး ျမစ္ရဲ႕ဘယ္ဘက္ ေအာက္နားက်က်မွာ ျမစ္ကိုဆက္သြယ္ထားတဲ့  အာရာခတ္တူ (Arakhtu)တူးေျမာင္းရွိတယ္။ အလယ္ပိုင္းနန္းေတာ္ ေတာင္ပိုင္းနန္းေတာ္စသည္  ဒီေနရာမွာ ရွိပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး၊ နတ္မ်ားစိုးစံတဲ ့ ေက်ာင္းေတာ္မ်ားလည္း အမ်ားအျပားရွိေသးတာပါ။

ဘုရားက်ာင္းေတာ္မ်ားဟာေက်ာင္း၀င္းအတြင္း၊ အျပင္၊ အလယ္ အားလုံးမွာ ဂူဗိမာန္မ်ားက ေနရာယူထားပါတယ္။

Marduk                           ေနႀကပ္ျခင္း လႀကပ္ျခင္းကို မွတ္တမ္းတင္ထားသည့္ ေက်ာက္ခ်ပ္

ေရွးေဟာင္းဓမၼက်မ္းလာ မားဒပ္ခ္(Marduk)ရဲ႕ ေရႊစင္ရုပ္ကို  အျမင့္ေပ ၄၀အထိသြန္းထုထားရွီေၾကာင္း သမိုင္းဆရာကဆိုပါတယ္။ ဘုရင္ Nabopolassar   ႏွင့္ Nebuchadrezzar တို႕လက္ထက္ တိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္ျပဳျပင္ မြန္းမံကာ အဆန္းတက်ယ္ အလွဆင္ထားတယ္။ “ေကာင္းကင္ဘုံမ်ားထဲက ဦးေခါင္းေတာ္” (its head was in Heavens)လို႕ လည္းဆန္းဆန္းျပားျပား အမည္ေပးခဲ့ေသးတာပါ။ ဒါ့အျပင္ ျခေသၤ့ရုပ္မ်ားကိုလည္းသြန္းထုၾကပါတယ္။ အေဆာက္အဦး အရုပ္စတာတို႕ဟာ ဖန္၊ မွန္တို့ျဖင့္ အလွဆင္ျခင္း  စဥ္႕ေရသုပ္လိမ္းျခင္းစသည္ ဆန္းက်ယ္စြာ ျပဳလုပ္ၾကတယ္။ သူတို႕ရဲ႕အေလ့အက်င့္တစ္ခုကေတာ့  ၿမိဳ႕ေစာင့္နတ္စတဲ့၄င္းတို႕ယုံၾကည္ကိုးကြယ္ရာ  နတ္ဘုရားအားလုံးကို ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ရက္မ်ားမွာ ၿမိဳ႕တြင္းသို ့ ေနရာအႏွံ႕ စီတန္း လွည့္လည္ ပူေဇာ္ျခင္းပါဘဲ။

နီဘူခ်ာထရက္ဇာ က ေျပာပါတယ္။ “ဒါ ငါတည္ခဲ့တဲ့ ေဘဘီလုံၿမိဳ႕ေတာ္ဟုတ္ရဲ့လား” တဲ့။ သူဟာ ကမၻာ့ၿမိဳံေတာ္တည္ေဆာက္သူမ်ားထဲက အေကာင္းဆုံးတေယာက္ဆိုတာ မမွားေလာက္ပါဘူး။ သို႕ေပမဲ့ …
ဒီလို လွပတဲ့မင္းေနၿမိဳ႕ေတာ္ကို ပါရွန္ဘုရင္ေတြျဖစ္တဲ့ ဒရီးယပ္စ္၊ ဇာဇီးစ္ စတဲ႔ (ယခု အီရန္) ရန္သူမ်ုး၀ိုင္း၀န္းဖ်က္ဆီးတာလည္းခံခဲ့ရတာပါ။ မဟာအလက္ဇန္းဒါးဘုရင္က ၿမိဳ႔ေတာ္ကိုျပန္လည္ျပဳျပင္မယ့္ အလြန္တရာ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားတဲ့  ခံတပ္ေတြ ရဲတိုက္ႀကီးေတြအသြင္ ေဆာက္လုပ္မယ္လို႔ ဆႏၵရွိခဲ့ေပမဲ့ သူက သက္ဆိုးမရွည္ခဲ့ပါဘူး။  ၿမိဳ႕ေတာ္ဟာ မလိုတမာရန္သူေတြရဲ့ လုယက္ဖ်က္ဆီးမွဳကို မၾကာခဏ ခံခဲ့ရတယ္။

ဟမၼဴရာပီဘုရင္မရွိေတာ့တဲ့ ေနာက္ပိုင္း အင္ပါယာဟာ ေအာက္ေျခ မခိုင္ေတာ့ဘဲ ျပိဳကြဲခဲ့ပါတယ္။ Hittite ဘုရင္ Mursili I ဖ်က္ဆီးျခင္းကို ခံလိုက္ရပါတယ္။ Elamites တို႕ရဲ႕ ေႏွာင့္ယွက္လုယက္မွဳကိုလည္း အျပင္းအထန္ ခံခဲ့ရတာပါ။ အခါဒီးယဲန္၊ ဆူမာရီးယဲန္၊ အဆီးရီးယဲန္၊ပါရွဲန္ စတဲ့ ေခတ္အဆက္ဆက္ မင္းအဆက္ဆက္ႏွင့္လည္း ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ ေဘဘီလံုၿမိဳ့သူၿမိဳးသားေတြရဲ႕ရင္တြင္းခံစားခ်က္ကို  BONEY M အဖြဲ႔သားမ်ားက ယခုလိုကိုယ္စားျပဳ  ေရးဖြဲ ့ သီကံုးခဲ့တယ္။ 

Boney M ရဲ႕ Rivers Of Babylon သီခ်င္းေလးထဲမွာ ....
ေဘဘီလုံျမစ္ကမ္းပါးမွာ ငါတို႔နားခိုထိုင္မိၾကတယ္ ....
ငိုခ်င္တယ္ကြယ္ ဇာတိေျမကို သတိရတယ္
တကယ္ပါဘဲ ျမစ္ကမ္းပါးမွာ ထိုင္မိႀကေတာ့ …..
ေရွးေဟာင္းဇီယြန္ေျမကို ေအာက္ေမ့လြန္းလို႕ ငါတို႕ငိုရတယ္..
မေကာင္းဆိုး၀ါးေတြဟာ ..
ငါတို႕ကို အေ၀းအေ၀းႀကီး ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားတဲ့အခါ…….
ငါတို႕ သီခ်င္းတပုဒ္ လိုအပ္လာၿပီ…
အခု ငါတို႕ ထူးျခားတဲ့သည္္ေျမထဲမွာ ဘုရားသီခ်င္း ဘယ္ေလာက္ သီဆိုရလိမ့္မလဲ.. ဆိုတာ ….
ငါတိုရဲ႕ ရင္ထဲက    သည္းခံျခင္းတရားေတြ ငါတို႕ရဲ႕ ႏွဳုတ္ဖ်ားက  စကားလုံးေတြ …
ဒီညမွာ  သင္ကိုယ္တိုင္ မ်က္ေမွာက္ျပဳ လက္ခံခ်င္စရာေတြ
ငါတိုရဲ႔ ရင္ထဲက သည္းခံျခင္းတရာေတြ ငါတို႔ရဲ႔ ႏွဳတ္ဖ်ားက  ေႀကကြဲ စကားေတြ
ဒီညမွာ သင္ကိုယ္တိုင္ မ်က္ေမွာက္ျပဳ လက္ခံ ခ်င္စရာေတြ ..
ေဘဘီလုံျမစ္ကမ္းနေဘးမွာ ငါတို ့ထိုင္မိႀကရင္ဘဲ ..
ငါတို႕ ငိုေႀကြးေနရၿပီ..ငါတို႕ရဲ႕ ေရွးေဟာင္းဇီယြန္္ၿမိဳ့ေတာ္ကို သတိရၿပီ  ေအာက္ေမ့သည္.. 
ျမစ္ကမ္းပါးမွာ… ထိုင္မိၿပီဆိုရင္
ငါတို႕  တကယ္ဘဲ ငိုေႀကြးရတယ္ ဇီယြန္ေျမကို လြမ္းဆြတ္တယ္။
ျမစ္ကမ္းပါးမွာ (.ေဘဘီလုံဟာ မ်က္ရည္စေတြႏွင့္…ဖုံးလႊမ္း ကာဆီးၿပီး…)
ငါတို႕ထိုင္မိႀကေတာ့ ..(မင္းဆိုဖို႕ သီခ်င္းတပုဒ္ရၿပီ)
ငိုရျပန္ၿပီ..(ငါတို႕ ခ်စ္တဲ့ သည္ေျမ သည္ေရ အတြက္ …)
ဇာတိေျမကို သတိရတဲ့အခါ ..
( ေဘဘီလုံရဲ့ ႀကမ္းတမ္းခက္ခဲ ခဲ့ရတဲ့ အျဖစ္ကို) …ေဘဘီလုံရဲ႕ ျမစ္ေတြဟာ…
ငါတို႕ အဲဒီမွာ ထိုင္မိၿပီဆိုရင္ ေဘဘီလုံျပည္သူေတြ ေအာ္ဟစ္ ငိုေႀကြးေနသံ သင္ႀကားရမယ္.... )
ဟုတ္တယ္ ..ငါတို ့ရဲ ့ ငိုေႀကြးသံေတြပါ…(သူတို႕ လိုအပ္တာ ….)
ငါတို႕ ဇာတိေျမကို သတိရတဲ့အခါ  (မဆုတ္မနစ္ ဇီယြန္စိတ္ဓါတ္အျပည့္ႏွင့္……)

By the rivers of Babylon, there we sat down
ye-eah we wept, when we remembered Zion.
By the rivers of Babylon, there we sat down
ye-eah we wept, when we remembered Zion
When the wicked 
Carried us away in captivity
Required from us a song 
Now how shall we sing the lord's song in a strange land 
Let the words of our mouth and the meditations of our heart 
be acceptable in thy sight here tonight
Let the words of our mouth and the meditation of our hearts 
be acceptable in thy sight here tonight 
By the rivers of Babylon, there we sat down
ye-eah we wept, when we remembered Zion.
By the rivers of Babylon, there we sat down
ye-eah we wept, when we remembered Zion
By the rivers of Babylon (dark tears of Babylon)
there we sat down (You got to sing a song)
ye-eah we wept, (Sing a song of love) 
when we remember Zion. (Yeah yeah yeah yeah yeah) 
By the rivers of Babylon (Rough bits of Babylon)   
there we sat down (You hear the people cry) 
ye-eah we wept, (They need that )
when we remember Zion. (Ooh, have the power)

ဒါကလည္း ေဘဘီလံုၿမိဳ့သားတို႕ ခံစားခ်က္ကို တင္ျပထားတဲ့ ကဗ်ာတပုဒ္ပါဘဲ။
Beside the rivers of Babylon, we sat and we as we thought of Jerusalem.a
We put away our harps, hanging them on the branches of poplar trees.
For our captors demanded a song from us. Our tormentors insisted on a joyful hymn:
“Sing us one of those songs of Jerusalem!”
But how can we sing the songs of the Lord while in a pagan land?
If I forget you, O Jerusalem, let my right hand forget how to play the harp.
May my tongue stick to the roof of my mouth if I fail to remember you, if I don’t make Jerusalem my greatest joy.
O Lord, remember what the Edomites did on the day the armies of Babylon captured Jerusalem.
“Destroy it!” they yelled.
“Level it to the ground!”
O Babylon, you will be destroyed.
Happy is the one who pays you back

သူတို႕ရဲ႕ ငိုေႀကြးသံကို သင္တို ့ ႀကားမိပါရဲ့လား။
Assyrian Empire (746 - 609 BCE)
Babylonian Empire (609 - 539 BCE)
Persian Empire (550 - 330 BCE)
Macedonian Empire
(During the reign of Alexander the Great (III) 336 - 323 BCE)
Florist
Ref: Internet

Tuesday, November 29, 2011

ဆီးရီးယားအနာဂတ္ အေျပာင္းအလဲဆီသို႔ (၁)

ဆီးရီးယားသမၼတ
ဘာရွား အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္
ဆီးရီးယားမွာ ၂၀၁၁ ရဲ႕ မတ္လကစလို႔ လူထုအံုၾကြမႈေတြ ဆက္တိုက္လိုျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ဇြန္လ ၂၆ရက္မွာ ဆႏၵျပပြဲေတြ အေတာမသတ္ၾကေတာ့ဘူး။ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြက “ဘုရားသခင္၊ ဆီးရီးယား၊ လြတ္လပ္ျခင္း၊ အဲဒါဆို လံုေလာက္ၿပီ”လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ဆုေတာင္းၾကတယ္။ အဲဒီ မတ္လ ၁၈ရက္ေန႔မွာ ဗလီ၀တ္ေက်ာင္းထဲကိုပါ လံုျခံဳေရးတပ္သားေတြက အၾကမ္းဖက္၀င္ေရာက္ႏွိမ္နင္းေတာ့တယ္။ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈေတြရဲ႕ရလာဒ္ကေတာ့ တူရကီႏိုင္ငံဘက္ကို ဒုကၡသည္ေတြ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ၾကတာပါပဲ။ တူရကီနယ္စပ္က ဒုကၡသည္စခန္းမွာ လူဦးေရေတြမ်ားလြန္းလာေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းတစ္ခု ထပ္ၿပီးေဆာက္ၾကရေတာ့တယ္။ ဇြန္လမွာ ဆီးရီးယားတပ္သားေတြက တူရကီနယ္စပ္နားက ရြာေလးကို၀င္ေရာက္စီးနင္းကာ လူေတြကိုသတ္ျဖတ္ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ေတြကို မီးရႈိ႕ပစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ဆီးရီးယားသမၼတ ဘာရွား အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္ကိုဆန္႔က်င္တဲ့ လက္နက္ကိုင္အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးတပ္သားေတြက အဲဒီအေထာက္အထားေတြကို ထုတ္ျပလာခဲ့တယ္။ သမၼတအာဆတ္ဒ္က ေ၀ါလ္စထရိဂ်ာနယ္ကို ေျပာပါတယ္။ သူဟာ "အစၥေရးဆန္႔က်င္သူ"၊ "အေနာက္ကိုဆန္႔က်င္သူ" ျဖစ္တယ္လို႔ ကိုယ္တိုင္ပဲ ဆံုးျဖတ္သတ္မွတ္ထားပါတယ္တဲ့။ တကယ္တမ္းေတာ့ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြကိုပါဆန္႔က်င္သူျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ သမၼတအာဆတ္ဒ္ရဲ႕ ေသနတ္သမားေတြဟာ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ႏိုင္ငံေရးကာတြန္းဆရာ အလီဖာဇက္ကိုပါ ရိုက္ႏွက္တိုက္ခုိက္လိုက္ပါတယ္။

အလီဖာဇက္ဟာာ ဆီးရီးယားပုန္ကန္မႈေတြတေလွ်ာက္လံုးမွာလည္း အစိုးရဆန္႔က်င္တဲ့ ကာတြန္းေတြကို ခ်က္က်က်ေရးဆြဲခဲ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ သမၼတအာဆတ္ဒ္ကို တိုက္ရိုက္ဦးတည္ေရးဆဲြခဲ့ပါတယ္။ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ထရီပိုလီက်ဆံုးၿပီးတဲ့ေနာက္ ဂဒါဖီကို ေတာ္လွန္သူေတြက ေျမလွန္ရွာေနၾကတဲ့အခါ ဖာဇက္ဆဲြခဲ့တဲ့ ကာတြန္းသရုပ္ေဖာ္ပံုတစ္ခုမွာဆိုရင္ ေခၽြးၿပိဳက္ၿပိဳက္က်ေနတဲ့ အာဆတ္ဒ္ဟာ လက္ဆြဲေသတၱာေလးတစ္လံုးဆြဲလို႔၊ ကားတစ္စီးနဲ႔ အေလာတႀကီး ထြက္ေျပးဖို႔ႀကိဳးစားေနတဲ့ဂဒါဖီကို လူၾကံဳေခၚသြားဖို႔ေျပာေနဟန္ သရုပ္ေဖာ္ထားပါတယ္။ ဖာဇက္ရဲ႕လက္ရာကာတြန္းတိုင္းဟာ ထိထိမိမိရွိလြန္းလွေတာ့ ဖာဇက္ကိုအစိုးရအဖြဲ႔လက္နက္ကိုင္ေတြက ရွင္းလင္းပစ္ခ်င္လာခဲ့ပါတယ္။ ၾသဂုတ္လ ၂၅ရက္ေန႔မွာေတာ့ ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒမတ္စကတ္ၿမိဳ႕လယ္ အူးေမယတ္ဒ္ရင္ျပင္မွာ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ေသနတ္သမားေတြက ဖာဇက္ကိုကားထဲကေနဆြဲထုတ္ၿပီး ျပင္းထန္စြာရိုက္ႏွက္ခဲ့ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေလဆိပ္သို႔သြားရာလမ္းေဘးမွာ ပစ္ခ်ထားခဲ့ပါတယ္။ အစိုးရလံုျခံဳေရးတပ္သားေတြလို႔ယုံၾကည္ရတဲ့ အဲဒီေသနတ္သမားေတြက ေက်ာ္ၾကားလွတဲ့လက္ရာေတြကိုဖန္တီးႏုိင္တဲ့ ဖာဇက္ရဲ႕လက္ႏွစ္ဘက္ကို ပစ္မွတ္ထားရိုက္ခ်ဳိးခဲ့ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔က ၿခိမ္းေျခာက္ၾကတယ္။ “ဒါသတိေပးရုံပဲရွိေသးတယ္။ ဆီးရီးယားေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေလွာင္ေျပာင္တာမလုပ္နဲ႔ေတာ့”တဲ့။
အဲဒီေနာက္ပိုင္း ဆီရီးယားဆန္႔က်င္သူေတြနဲ႔ မ်ားျပားလွတဲ့အြန္လိုင္းလႈပ္ရွားတက္ၾကြသူေတြဟာ facebook မွာ သူတို႔ရဲ႕ profile ရုပ္ပံုေတြကို ဖာဇက္ေဆးရုံတက္ကုသမႈခံယူေနရတဲ့ပံုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ၾကၿပီး ကာတြန္းဆရာဘက္မွာ စည္းလံုးညီညြတ္စြာအားေပးရပ္တည္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဖာဇက္ရိုက္ႏွက္မခံရမွီ တစ္လအလိုမွာလည္း အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးသီခ်င္းသီဆိုခဲ့သူကို အသံႀကိဳးျဖတ္ေတာက္ခံထားရၿပီး ေသဆံုးေနတာကိုေတြ႕ရွိခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြကိုပါ ဆန္႔က်င္လာခဲ့တဲ့၊ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့တဲ့ အာဆက္ဒ္ကိုလည္း ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔ တစ္ျခား အာရပ္ျပည္နယ္ေတြကပါ ဖိအားေပးဆန္႔က်င္မႈေတြတိုးျမွင့္လာခဲ့ၾကပါၿပီ။ အစိုးရဆန္႔က်င္ဆႏၵျပသူေတြကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းေနတာကို ရပ္တန္႔ဖို႔ႀကိဳးပမ္းလာၾကပါၿပီ။ ဆီးရီးယားကသာ ေလွ်ာက္ေနတဲ့လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလဲဖို႔မရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ တူရကီဟာ သူတို႔ရဲအိမ္နီးခ်င္းဆီ လွ်ပ္စစ္ေပးပို႔ေနတာကို ျဖတ္ေတာက္ရေတာ့မယ္လို႔  တူရကီလွ်ပ္စစ္၀န္ႀကီးတနားရီးလ္ဒစ္ဇ္ ကေျပာလိုက္ပါတယ္။

ဆီးရီးယားကို ဘယ္လို ပိတ္ဆို႔မႈေတြလုပ္ၿပီးၾကၿပီလဲ။
အာရပ္လိဂ္က ဆီးရီးယားကို အဖြဲ႕၀င္ႏိုင္ငံအျဖစ္ကေန ႏို၀င္ဘာ၁၂ ရက္ေန႔က ရပ္တန္႔လိုက္ပါတယ္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေတြျပဳလုပ္ဖို႔ မဲေပးခဲ့ၾကၿပီး ႏို၀င္ဘာ ၂၇ရက္ေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးေတြရဲ႕အစည္းအေ၀းမွာ သေဘာတူလိုက္ၾကတယ္။ အာရပ္တိုင္းျပည္ေတြမွာရွိတဲ့ ဆီးရီးယားအစိုးရရဲ႕ပိုင္ဆိုင္မႈေတြကို ပိတ္ပင္တာေတြလည္းပါ၀င္တယ္။ ဆီးရီးယားဗဟိုဘဏ္နဲ႔ ဆက္သြယ္မႈေတြနဲ႔ ဆီးရီးယားမွာရွိေနတဲ့ အာရပ္အစိုးရေတြရဲ႕လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ရပ္တန္႔ၾကေတာ့မယ္။ ကုန္သြယ္ေလေၾကာင္းလိုင္းအ၀င္အထြက္ကိုလည္း ျဖတ္ေတာက္ပါတယ္။ ဆီးရီးယားအစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြရဲ႕ ခရီးသြားလာမႈေတြကိုလည္း တားျမစ္လိုက္ၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ဒီလိုတားျမစ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြၾကားထဲက ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိတာေတြကိုလည္း အာရပ္တိုင္းျပည္ေတြက ေမးခြန္းထုတ္ေနၾကပါတယ္။ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ အီးယူက သမၼတရဲ႕ညီ မာဟား အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္ အပါအ၀င္ ကန္႔သတ္လိုက္တဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔၀င္၁၃ဦးရဲ႕စာရင္းေတြကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ေမ ၂၃ မွာ သမၼတအာဆတ္ဒ္ကိုယ္တိုင္နဲ႔ လက္တြဲအကူအညီေပးၾကတဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕နာမည္ပါ၀င္တဲ့ စာရင္း ထပ္မံေပၚထြက္လာတယ္။ အဲဒီစာရင္းမွာပါ၀င္သူေတြအားလံုး အီးယူမွာ ခရီးသြားလာခြင့္တားျမစ္ခံရပါတယ္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံဆီကေလာင္စာဆီမွာယူတင္သြင္းေနမႈကိုလည္း အီးယူက ရပ္လိုက္ပါေတာ့တယ္။ ယူအက္စ္ကလည္း သမၼတအာဆတ္ဒ္နဲ႔ ထင္ရွားတဲ့အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ေတြ၊ လုံျခံဳေရးအရာရွိေတြကို ကန္႔သတ္တားျမစ္တာေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါပဲ။ ၂၀၁၁ မၿငိမ္မသက္မႈေတြ မစတင္ခဲ့စဥ္ကတည္းက ယူအက္စ္ရဲ႕ စီးပြားေရးပိတ္ပင္တားျမစ္မႈေတြ ဆီးရီးယားအေပၚရွိႏွင့္ေနခဲ့ပါၿပီ။ ယူအက္စ္က ဆီးရီးယားကို ၁၉၇၉ ကတည္းက “အၾကမ္းဖက္၀ါဒအားေပးတဲ့တိုင္းျပည္” ရယ္လို႔ ေၾကညာထားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းကစလို႔ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အႀကိမ္ႀကိမ္သက္တမ္းတိုးလာခဲ့တယ္။ ဆီးရီးယားေငြေၾကးဥစၥာေတြလႈပ္ရွား လည္ပတ္ခြင့္မရရွိေအာင္ ဘုရွ္အစိုးရအဖြဲ႕က ၂၀၀၄မွာ ကန္႔သတ္မႈေတြလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ လက္ဘႏြန္ဟစ္ဇ္ဘိုလာေျပာက္က်ားေတြနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းတိုက္ခိုက္ေရးတပ္သားေတြကို ဆီးရီးယားကအေထာက္အပံ့ေပးေနတာနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ဒမတ္စကတ္ကို အျပစ္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။

တူရကီက ဆီးရီးယားရဲ႕ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို ျဖတ္ေတာက္ႏိုင္သလား။
ဆီးရီးယားျပည္တြင္းလွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ႏွစ္စဥ္သံုးစြဲမႈရဲ႕ ၁၀ရာခိုင္ႏႈန္းကို တူရကီက ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဆီးရီးယားဟာ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ေရနံထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်ႏိုင္ခဲ့သလို တစ္ေန႔ကို ဓာတ္ေငြ႔ ကုဗမီတာ၂၂သန္း ထုတ္ႏိုင္တဲ့တိုင္းျပည္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဘယ္လိုျပတ္လပ္မႈမ်ဳိးကိုမဆို ဓာတ္ေငြ႔ေတြေရနံေတြနဲ႔ ျပန္လည္ျဖည့္တင္းပါလိမ့္မယ္။ တူရကီအစိုးရကလည္း သာမန္ဆီးရီးယားျပည္သူေတြကို မထိခိုက္ႏိုင္တဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ဳိးကိုပဲျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းေရနံကုမၸဏီနဲ႔ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ဖက္စပ္ေရနံစီမံကိန္းတစ္ခုကိုလည္း ရပ္တန္႔ေၾကာင္းေၾကညာခဲ့တယ္။

ဆီးရီးယားကို ဘယ္သူေတြက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈလုပ္ၿပီး ဖိအားေပးႏိုင္ဦးမလဲ။
ဆီးရီးယားစီးပြားေရးကို အျပင္းထန္ဆံုးရုိတ္ခတ္ႏိုင္မႈက အီးယူကေနေရနံ၀ယ္ယူမႈရပ္တန္႔လိုက္တာပါပဲ။ ေရနံကရတဲ့၀င္ေငြပမာဏဟာ ဆီးရီးယားကုန္ထုတ္စြမ္းအား(GDP)ရဲ႕ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိပါတယ္။ အီးယူပိတ္ဆို႔မႈ မလုပ္ခင္တုန္းက ေရနံထုတ္လုပ္မႈ ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို အီးယူက သိမ္းက်ဳံး၀ယ္ယူပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီနဲ႔ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတို႔က ၀ယ္ၾကတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ဆီးရီးယားကၽြမ္းက်င္သူေတြက ခန္႔မွန္းၾကပါေသးတယ္။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အီးယူကစတင္လိုက္ေတာ့ ဆီးရီးယားဟာ ေရနံ၀ယ္မယ့္ႏိုင္ငံသစ္ေတြ၊ ဥပမာ တရုတ္နဲ႔ အိႏိၵယတို႔လို ႏိုင္ငံေတြကိုမိတ္ဖြဲ႔ေရာင္းခ်ႏိုင္တာမို႔ မတုန္မလႈပ္ေနႏိုင္ခဲ့ပါေသးတယ္ တဲ့။ ဒါေပမဲ့လည္း တစ္ျခား၀ယ္ယူမယ့္သူရွာရတာဟာ ပိုၿပီးခက္ခဲေစပါတယ္။ ထုတ္လုပ္မႈလည္း က်ဆင္းလာႏိုင္တယ္။ အတင္းအဓမၼစီးပြားရွာမႈကလည္း တိုင္းျပည္ကို အက်ဥ္းအက်ပ္ထဲ ပိုၿပီးက်ေရာက္ေစပါတယ္။ တရား၀င္တားျမစ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြေၾကာင့္ တရားမ၀င္စီးပြားရွာမႈေတြဟာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္မွာ ျပည့္ႏွက္ေနခဲ့တာကလည္း သမိုင္းရာဇ၀င္ေတြျပန္ၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လက္ဘႏြန္နဲ႔ အီရတ္တို႔လို႔ႏိုင္ငံေတြဆီ တရားမ၀င္ေရနံေရာင္းခ်မႈေတြ ပိုၿပီးမ်ားလာႏိုင္တယ္။

ဘယ္သူေတြက ဆီးရီးယားရဲ႕ အႀကီးမားဆံုးကုန္သြယ္မိတ္ဖက္ေတြလဲ။
ဥေရာပေကာ္မရွင္အရ ၂၀၁၀ မွာ အီးယူဟာ ဆီးရီးယားရဲ႕ အႀကီးဆံုးကုန္သြယ္ဖက္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အီးယူရဲ႕ ကုန္သြယ္မႈဟာ ၂၂.၅ရာခိုင္ႏႈန္းရွိၿပီး အီရတ္က ၁၃.၃ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဘီးယားက ၉ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ တရုတ္က ၆.၉ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ တူရကီက ပဥၥမေနရာ ၆.၆ရာခိုင္ႏႈန္းရွိပါတယ္။  ရုရွားက န၀မေျမာက္ ၃ရာခိုင္ႏႈန္းကုန္သြယ္မႈရွိၾကတယ္။

ဆီးရီးယားကို ပိတ္ဆို႔မႈမွာ ဘယ္သူက ဆန္႔က်င္လဲ။
ဆီးရီးယားကို အာရပ္အဖြဲ႕၀င္အျဖစ္က ျဖဳတ္ခ်ထားလိုက္တာကို ဆန္႔က်င္တဲ့အာရပ္လိဂ္အဖြဲ႔၀င္ သံုးဦးက ဆီးရီးယားႏိုင္ငံကိုယ္တိုင္၊ လက္ဘႏြန္နဲ႔ ရီမင္ႏိုင္ငံတို႔ပါ။ ရီမင္အစိုးရကိုယ္တိုင္က သမၼတအလီအဗၺဒူလာဆာလာကိုဆန္႔က်င္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ ဆီးရီးယားဟာ အိမ္နီးခ်င္းလက္ဘႏြန္ႏိုင္ငံကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးအရၾသဇာသက္ေရာက္ေစဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနဆဲပါပဲ။ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈေတြဆက္ၿပီးလုပ္ေနတာေၾကာင့္ ယူအန္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီက အေရးယူဆန္႔က်င္ခဲ့တယ္။ ရုရွားနဲ႔ တရုတ္က ဆီးရီးယားျပည္တြင္းေရးမွာ ယူအန္ပါ၀င္ပတ္သက္မႈကို ဗီတိုအာဏာသံုးၿပီးပယ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ဆန္႔က်င္မႈကိုျပသၾကတယ္။ ရုရွားႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ယူအန္သံအမတ္ႀကီး ဗီတဲလီခ်ာကင္က လုံျခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ လစ္ဗ်ားပံုစံ ႏိုင္ငံျခားတပ္သားေတြ၀င္ေရာက္အေရးယူမႈမ်ဳိး ဦးေဆာင္ႏိုင္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ရုရွားႏိုင္ငံအေျခစိုက္ စစ္ပရိယာယ္၊ နည္းပညာသုေတသနစင္တာရဲ႕သတင္းအရ ရုရွားဟာဆီးရီးယားကို အနည္းဆံုး ေဒၚလာ၂.၅ဘီလီယံခန္႔တန္ေၾကးရွိတဲ့ လက္နက္နဲ႔ စစ္သံုးကိရိယာေတြ ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုတယ္။

ဘက္ေပါင္းစံုက ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြစုျပံဳရရွိခဲ့ၿပီး အာရပ္လိဂ္အျပင္ဘက္ေရာက္ခဲ့ရတဲ့ အာရပ္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလဲလာေလမလား။ ဆီးရီးယားသမၼတ ဘာရွား အယ္လ္ အာဆတ္ဒ္ေျခလွမ္းေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ရပါဦးမယ္။ သမၼတအာဆတ္ဒ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံအတြက္ အေသခံဖို႔ဆႏၵရႇိတယ္လို႔ ေျပာေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံအတြက္ထားတဲ့ သမၼတအာဆတ္ဒ္ရဲ႕ဆႏၵအတိုင္းပဲ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕အနာဂတ္လွပလာေလမလား ေမွ်ာ္လင့္ေစာင့္စားၾကရမွာပါပဲ။              ။

ႏြယ္နီမဂၢဇင္း၊ ဇြန္လ၊ ၂၀၁၂

Saturday, November 26, 2011

သည္္ခရီး

photo from
ကြ်န္မဟာ ညီအမသုံးေယာက္ထဲက တေယာက္ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ကြ်န္မတို႔ သံုးေယာက္စလုံးဟာ ကက္သလစ္ဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ ဘာသာေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို စြမ္းစြမ္းတမန္ လုပ္ကိုင္ေပ်ာ္ရႊင္ေနႀကသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံ ထဲက အလြန္ေ၀းသီေခါင္လြန္းလွတဲ ့ အရပ္ေဒသတခုမွာပါ။ လူဦးေရ ႏွစ္ေသာင္း၀န္းက်င္ေလာက္ဘဲ ရွိၿပီး ဆင္းရဲ ႏြမ္းပါးၾကသူမ်ား ျျဖစ္ၿပီးေတာ့ အထူးသျဖင့္ က်န္းမားေရးဘက္မွာအလြန္ခ်ိဳ့တဲ့လွပါတယ္။ ဌာနီ ေဆး၀န္ထမ္းမရွိပါဘူး။ အၿမဲေနထိုင္မယ့္ဆရာ၀န္ဆိုတာ ေ၀းလာေ၀းပါ။ ကြ်န္မတို႕ခရစ္ယာန္အသိုင္းအ၀ိုင္းကသာ  ဆင္းရဲနိမ့္က်သူမ်ားအေပၚ ဘာသာေရးအသိစိတ္ဓါတ္နဲ႕ စာနာကူညီမွဳေတြ ေပးခဲ့ၾကရတာပါ။ ကြ်န္မအေနနဲ႕လဲ လက္မွတ္ရ သူနာၿပဳ ဆရာမတေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးၿပီမို႕ ပိုမို အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ ့ေစပါတယ္။


 ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၉၇၈ခုႏွစ္ရဲ ့ ညေနခင္းတခုမွာ  Anda ေက်းလက္က်န္းမာေရး ဌာနက က်န္းမာေရးဆရာမ ႏွင့္ ခင္ပြန္းသည္တို႔ဟာ ေလးႏွစ္အရြယ္ သမီးကေလး Serena ႏွင့္အတူ ကြ်န္မတို႔ အိမ္ကို ေရာက္ရွိ္လာႀကပါတယ္။ ခေလးမကေလးကို ႀကည့္ရတာ ေတာ္ေတာ့္ကိုု ခက္ခက္ခဲခဲ အသက္ရွဴေနရဟန္ရွိပါတယ္။ သူ႕ေမေမက ကြ်န္မကိုေျပာပါတယ္။ ခေလးမေလးဟာ ေဒသထြက္ ေက်းလက္အစာ(chico) အသီးတခုကို ေန့လည္စာစားခ်ိန္က စားရင္းလည္ေခ်ာင္းမွာတစ္ေနခဲ့တယ္တဲ့။ သူမႀကိဳးစားၿပီး တတ္စြမ္းသေလာက္ ထုတ္ယူခဲ့ေပမ့ဲ မရခဲ့ဘူး တဲ့။   ညစာစားခ်ိန္မွာေတာ့ ခေလးမကေလးဟာ အသက္ရႈရေတာ့ဘဲ တကိုယ္လုံးျပာႏွမ္းလာတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ကြ်န္မထင္ပါတယ္။ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္းမွာ ပိတ္ဆို႔ ေနတဲ့အရာကို ခပ္ျမန္ျမန္ေလး ထုတ္ပစ္ဖို႕လိုမယ္ဆိုတာ။ ဒါနဲ႔ဘဲ ကြ်န္မ ခပ္ျမန္ျမန္ဘဲ လူနာတင္ကားတစင္းကို ဖုန္းဆက္ေခၚလိုက္ပါတယ္။  လူနာတင္ကားလို႕သာ ဆိုတယ္ အမွန္က သာမန္ထရပ္ကားတစင္းပါဘဲ ။ ထူးၿခားတာက ဥၾသဆြဲလို႕ေတာ့ရတယ္ေလ။ ကားေရာက္တယ္ဆိုရင္ဘဲ အခ်ိန္မဆိုင္းေတာ့ဘူး။ ကြ်န္မ ခေလးမေလးကို ေပြ႔ၿပီးကားေပၚတက္လိုက္တယ္။သူမေဖေဖေရာ သူမေမေမေရာပါဘဲ။ သူတို ့ႏွင့္အတူ လိုက္လာတဲ့  Anda က သားဖြားဆရာမတေယာက္လဲ ပါပါတယ္။ ကြ်န္မတို ့ အေရးေပၚေဆးရံုႀကီးကို  ခုလို သြားႀကရာမွာ တူးေျမာင္းတခုကိုလဲ ေဖါင္နဲ ့ ျဖတ္ကူးႀကရတယ္။

ကြ်န္မတို႔သေဘၤာဆိပ္ခံတံတားေရာက္ေတာ့..လူေတြက ျပားပန္းခတ္ရွဳပ္ေထြးေနတယ္။ ေဖါင္နဲ ့ျဖတ္ကူးဖို႔့ ခြင့္မျပဳေၾကာင္း တာ၀န္ရွိသူေတြက အခ်က္ျပ မီးနဲ႕သတိေပးေနျပန္တယ္။ သူတို႕က စပိဘုတ္ကေလးတခုအေပၚကို ပို႕ေပးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဆင္မေျပပါဘူး။ လမ္းတ၀က္မွာဘဲ ကြ်န္မတို႕တျခား စပိဘုတ္တစင္းကို ေျပာင္းႀကရတယ္။   ခေလးမေလးကိုေတာ့ ကြ်န္မတင္းတင္းျမဲျမဲ ေပြ႔ခ်ီတက္ရတယ္။ ကြ်န္မတို႔အဖို႕ေတာ့သည္းထိတ္ရင္ဖို  အေတြ႔အႀကံဳတခုပါဘဲ။ ပင္လယ္ေလက ေအးစက္လြန္းေပမယ့္ ကြ်န္မတို့အမွဳမထားႏိုင္ႀကဘူး။ ကြ်န္မ ခေလးမေလးကို ေဖာက္ထိုးထားလိုက္ေျဖးေျဖးညင္သာ ထူမတ္ေပးလိုက္နဲ့ တလမ္းလုံးလုပ္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လဲ ခေလးမေလးရဲ႕မ်က္ႏွာကေလး ေသြးေရာင္နဲနဲ လႊမ္းလာခဲ့တယ္။ ကုန္းေပၚေရာက္ေတာ့ ကြ်န္မတို႔ ၂ကီလိုမီတာေလာက္ေ၀းမယ့္ အေရးေပၚေဆးရံုကို သြားဖို႔ ကားတစီး ရွာရျပန္တယ္။ ရရာဂ်စ္ကားတစ္စီးနဲ႕ အေျပးသြားႀကရျပန္တယ္။ ကားက သံုးရရံုဘဲ။ ေရွ႕မီးတစ္လံုးတည္းအလုပ္လုပ္တယ္။ ေမွာင္လာၿပီျဖစ္တဲ့လမ္းကို ေကာင္းေကာင္း အလင္းမေပးႏိုင္ဘူး။ ဒရိုင္ဘာက အလိုက္မသိ ဒီလမ္းဟာ သိပ္အႏၱရယ္မ်ားေၾကာငး္ ဘယ္ေန႔ က ဘယ္နားမွာ ဘာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာေနလိုက္တာ လွ်ာေတာ္ေတာ္ရွည္တဲ့ သူဘဲ။ ဒီလူလွ်ာရွည္ေနတာနဲ့ဘဲ ျဖံဳးဆို သူ့ကားက  လမ္းေဘးထိုးရပ္ပါေရာ။ ကားဘီးေပါက္တယ္ေလ။ ဘီးတလုံးကျပားသြားၿပီ။ ကားဘီးကို ၃မိနစ္နဲ ့အၿပီးလဲရတယ္။ ဒီအေတာအတြင္းမွာ ကြ်န္မ ဘုရားသခင္နဲ ့ သူေတာ္စင္စိန္႔ေတြထံ ခေလးမေလးကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးဖို႕အသက္ကို ကယ္တင္ေပးဖို႕အသနားခံ ရပါတယ္။ အႀကိမ္ႀကိမ္ အခါခါဆုေတာင္းေနရပါတယ္။ ဒီႀကားထဲမွာ ဒရိုင္ဘာႀကီးကိုလဲ ကားဘီးျမန္ျမန္လဲၿပီးဖို႔လွမ္းၿပီး ေတာင္းပန္ေနရေသးတာ။

ဒီလိုနဲ႕ကြ်န္မတို႕ ကံအားေလ်ာ္စြာ ေဆးရံုႀကီးကို ေရာက္ခဲ့ရပါၿပီ။  ဒါေပမဲ့ တာ၀န္က်ဆရာ၀န္ကမရွိပါဘူးတဲ့။ လိုအပ္တဲ့ပစၥည္းကရိယာေတာင္မရွိပါဘူးတဲ့။ သြားပါၿပီ။ ကြ်န္မတို႔ု့ကို သံုးနာရီႀကာ ေရွ႔ဆက္ေမာင္းႏွင္ရမယ့္ Dagupan ၿမိဳ ့ကိုသြားဖို႔ လမ္းညႊန္ေတာ့တယ္။ ဘာဘဲေျပာေျပာ ဟိုမွာက ပစၥည္းကရိယာစုံလင္တယ္ေအာက္ဆီဂ်င္ ေပးလို႕ရႏိုင္မယ္ဆိုေတာ့ ကြ်န္မတို ့ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ရွိပါေသးတယ္။ သူတို႔က သူနာတင္ကားကို ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ရေပမယ့္ လမ္းတ၀က္ေရာက္ေတာ့ သူနာတင္ကားက ဂက္စ္ျဖည့္ရပါတယ္။ ဆီျဖည့္ဌာနမွာ ကံမေကာင္းစြာ ဆီျဖည့္တဲ ့ ပန္႔ပ္ကြဲထြက္သြားတယ္။

ဘုရားသခင္!
ကြ်န္မတို႔ ဒုကၡသုကၡေတြ အဆုံးမသတ္ေသးပါလား။ သူနာတင္ကားဟာ တျခားပန့္႔ပ္တခုမွာ ဆီသြားျဖည့္ရပါတယ္။  ကြ်န္မတို႕ ေရွ႕ဆက္လက္ထြက္ခြာခဲ့ပါတယ္။  မႀကာမီ Dangupan ၿမိဳ ့ကို ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆးရံုနဲ႕ အနီးဆုံးတေနရာမွာကားရပ္နားလိုက္တယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႕က အဆုတ္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့အထူးကုဆရာ၀န္က မရွိျပန္ဘူးတဲ့။ ခေလးအတြက္ အဆုတ္ေရာဂါကု ကြ်မ္းက်င္ဆရာ၀န္တေယာက္ အျမန္ လိုအပ္တယ္လို႕ဆိုတယ္။ ကဲ ကြ်န္မတို႕ တျခားေဆးရံုတခုကို ထပ္မံ ေျပာင္းလဲ သြားေရာက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ရျပန္ၿပီ။ ဒီအခါမွာေတာ့ သူနာတင္ကားလဲ ေရွ႔ခရီးကို သည္ပိုးမေပးေတာ့ပါဘူး။ ကြ်န္မတို ့ ဒါရိုက္တိုရီလမ္းညႊန္ကို ဖုန္းဆက္ေမးရေတာ့တယ္ ။ ဒါဂူပန္ၿမိဳ ့မွာ ရႏိုင္မယ့္ ဆရာ၀န္တေယာက္ေယာက္ကိုေပါ့။ ဒီေတာ့မွ ကြ်န္မတို ့ ဆရာ၀န္ေကာင္းေကာင္းနဲ႕ ေဆးရံုေကာင္းေကာင္းနဲ႕ ဆံုေတြ႔ႏိုင္ႀကေတာ့တယ္။ ဆရာ၀န္က ဓါတ္မွန္ေလးႀကိမ္ရိုက္ၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ သူတို႔ တိက်တဲ့အေျဖတစ္ခုကို ေပးႏိုင္ခဲ့ၾကၿပီး ခေလးရဲ ့အသက္ကိုလည္း  သူတို ့က်ိန္းေသကယ္တင္ႏိုင္ပီလို ့ ဆိုတယ္။

သူမရဲ႕ေလျပြန္မွာ တြယ္ကပ္ခိုေအာင္းေနတဲ့ သစ္သီးေစ့ကို ထုတ္ယူႏိုင္ပါလိမ့္မယ္ တဲ့။ တကယ္လဲ ေအာင္ျမင္စြာ ဖယ္ရွားထုတ္ပစ္ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီ။ ပင္မေလၿပြန္ကို ပိတ္ဆို႕ထားတဲ့အသီးေစ့ေၾကာင့့္ ညာဘက္အဆုတ္တျခမ္းဟာ က်ံဳ႔သြားၿပီး ခေလးဟာ အသက္ရွဴ ခက္ခဲ သြားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အခ်ိန္အလြန္ႀကန႔့္ႀကာသြားရင္ မုခ် အသက္ ေသေစႏိုင္ပါတယ္။ ဘယ္ဘက္အဆုတ္တျခမ္းက ဘာမွ မျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆရီနာ ကံေကာင္းပါတယ္္။ ဒါေပမဲ့  ေဆးရံုကိုလာခဲ့ရတဲ့  ခရီးမွာ အခက္အခဲေတြ တေလွႀကီးရင္ဆိုင္ခဲ့ရရွာတာပါ။ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ ကြ်န္မတို႕ အားလံုး စိတ္ခ်လက္ခ် အသက္ရွဴခြင့္ရခဲ့ပါၿပီ။ ဘုရားသခင္ရဲ႕ ေက်းဇူးေတာ္ကို ခ်ီးက်ဴးမိပါတယ္။ ဆရီနာ့ မိခင္ဘခင္ဟာလည္း ကြ်န္မကို အထူးေက်းဇူးတင္ရွိႀကတယ္။ ကြ်န္မရင္ထဲမွာလည္း ဒီလို ထိထိမိမိကူညီေပးႏိုင္ခဲ့ လို႔ ရင္ထဲမွာ ေျပာမျပတတ္ေအာင္ဘဲ သိပ္ကို ၀မ္းသာၾကည္ႏူးမိပါတယ္။

ေနာက္တစ္လအၾကာမွာေတာ့ ကြ်န္မႏွင့္အတူ သီလရွင္အမ်ားအျပား ဆရီနာ့မိသားစုႏွင့္ပါ  ဘုရားေက်ာင္းေ၀ယ်ာ၀ိစၥ ျပဳၾကတယ္။ ကက္သလစ္ဘာသာထဲကို သူတို႕ကူးေျပာင္း၀င္ေရာက္လာတယ္။ ဆရီနာေလးကိုလဲ ေရျဖန္းေစပါတယ္။ အစစအရာရာ ကြ်န္မတို႕ ညီအမသံုးေယာက္က ကူညီပံ့ပိုးရတာဘဲေပါ့။ ကြ်န္မတို႕ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ မယုံႏိုင္စရာ သည္ခရီးကိုေတာ့ အားလုံးက မေမ့ႀကပါဘူး။

ကြ်န္မတို႕ ႏွစ္ေပါင္းေတာ္ေတာ္ႀကာေအာင္ အဆက္အသြယ္ ျပတ္ေတာက္ေနေပမယ့္လည္း သူတို ့ ကြ်န္းကေလးေပၚမွာဘဲ ရွိေနႀကတယ္ဆိုတာ ႀကားေနရပါတယ္။ ခုဆိုရင္ လမ္းပန္းအဆက္အသြယ္ေတြလဲ ေကာင္းမြန္ေခ်ာေမြ ့ေနတယ္တဲ့။

ဆယ္စုႏွစ္သုံးခုစာေလာက္ အခ်ိန္ေတြ ကုန္ဆုံးခဲ့ခ်ိန္မွာေတာ့ တစ္ေန႔  လြမ္းေမာဘြယ္ အျဖစ္အပ်က္ကေလးတခုနဲ႔ ႀကံဳခဲ့ၾကရတယ္။ ကြ်န္မ ဇာတိေျမကြ်န္းကေလးကေန ေရာမၿမိဳ႕ကို ဘာသာေရးကိစၥနဲ႕သြားဖို႔အေၾကာင္းဖန္လာတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာဘဲ မိန္းခေလးတေယာက္ လက္ဆြဲအိပ္ကေလးတလုံးနဲ ့ ေရာက္လာခဲ့တယ္။

“မာမီကေျပာပါတယ္။ ကြ်န္မအသက္ကို ဆရာမႀကီး ကယ္တင္ခဲ့တယ္တဲ့။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္။ ကြ်န္မတို႕ဘယ္ေတာ့မွ မေမ့ခဲ့ပါဘူး။ အစဥ္အၿမဲ ဒါကို သတိရေနတာပါ”တဲ့။ ေႏြးေထြးတဲ့အၿပံဳးနဲ႕ မ်က္ရည္ကေလး၀ဲၿပီးေျပာရွာတယ္။ သူမလက္ထဲက ပစၥည္းအျပည့္နဲ႕ အိတ္တလုံးကို လွမ္းေပးရင္းကြ်န္မအတြက္ လက္ေဆာင္တဲ့။ ကြ်န္မလဲ အိတ္ထဲကပစၥည္းေတြကုိ မႀကည့္အားပါဘူး။  သူမကိုယ္ကေလးကိုသာ တင္းတင္းဖက္ၿပီး ေႏြးေႏြးေထြးေထြးဘဲ အားပါးတရ  ေျပာလိုက္ပါတယ္ ။
“ဘုရားသခင္ကိုဘဲ ေက်းဇူးတင္ပါ  ခေလးရယ္“ လို႔။

Florist
An Incredible Journey by Anne Berbano
RD nov,2011

Friday, November 25, 2011

အစား

ခ်က္ၿပီး စားဦးေတာ့မယ္။
ေဂၚဖီထုပ္တစ္မ်ဳိး ေကးလ္(Kale) ေၾကာ္စားမယ္။
ေကးလ္တစ္ထုပ္ကို အေပၚလႊာသားေတြကိုယ္ေၾကာ္ခ်င္သေလာက္တလႊာခ်င္းယူထားၿပီး ေရစင္ေအာင္ေဆးေရာ၊
ၿပီးေတာ့ အိုးထဲေရအသင့္အတင့္ေလာက္ေလးထဲၿပီး ေရဆူလာရင္ အရြက္ထည့္ျပဳပ္ထားလိုက္ပါတယ္။

ေကးလ္ရြက္ေတြျပဳတ္ထားတာ အစိမ္းမပ်က္ေအာင္ခဏပဲျပဳတ္ၿပီး အိုးခ်၊ အရြက္ေတြေရစစ္ထားလိုက္တယ္။

အရြက္ေၾကာ္ဖို႔ မုန္႔ႏွစ္က ဂ်ဳံမႈန္႔၊ ၾကက္ဥတစ္လံုး၊ ႏြားႏို႔ရယ္၊ ေၾကေအာင္ေမႊေခါက္ထားလိုက္ၿပီး အရြက္ေတြပါ သမေအာင္ေရာေမႊခဏေလးထားလိုက္ပါတယ္။ အႏွစ္ေတြ၀င္ၿပီး အရြက္နည္းနည္းအိသြားေအာင္ထားၿပီး ေၾကာ္ပါေတာ့မယ္။

အရြက္တစ္ရြက္ခ်င္းကို ျပန္႔ေအာင္ျဖန္႔ၿပီးေၾကာ္တာပါပဲ၊ ျပန္႔ေအာင္မျဖန္႔ရင္ အက်က္မညီဘူးေပါ့၊ ေရြ၀ါ ေရႊညိဳေရာင္ေတြသန္းလာရင္ေတာ့ ဆီစစ္၊ ပန္းကန္ထဲထည့္ၿပီးရင္ စားလို႔ရပါၿပီ။ ကၽြပ္ကၽြပ္ေလးေၾကာ္ရင္ ဆိမ့္ဆိမ့္ေလး၊ က်ဳိးက်ဳိးကၽြပ္ကၽြပ္နဲ႔ စားလို႔ေကာင္းတယ္။
က်န္တဲ့ ေကးလ္ေတြကိုေတာ့ အာလူးနဲ႔ပဲဟင္းခ်က္လိုက္ပါတယ္။
Fresh Kale
မုန္လာဥနီေသးေသးေလးေတြေရာ အရြက္စိမ္းစိမ္းေလးေတြပါ ပါတဲ့ အခ်ဳိ႕မႈန္႔လူတိုင္းလိုလိုသံုးၾကတယ္။
ၾကက္သြန္နီဆီသတ္ၿပီး အာလူးႏွစ္လံုးေလာက္ခြာ အတံုးေလးေတြထည့္၊ ေကးလ္ေတြေရာ ေရလိုသေလာက္ထည့္၊ ၾကက္သားအရသာခဲ(pileca kocka) တစ္ခဲထည့္၊ ဇာခ်င္းဆဲအခ်ဳိမႈန္႕ထည့္၊ ေပါင္းအိုးနဲ႔တည္ထားလိုက္ေရာ။

အိုးတစ္ခုမွာ ဂ်ဳံမႈန္႔နည္းနည္းရယ္၊ ငရုတ္သီးမႈန္႔(Paprika ငရုတ္ခ်ဳိမႈန္႔-အစပ္မစားႏိုင္သူအတြက္)၊ ဆီနည္းနည္းရယ္ သမေအာင္ေမြထားၿပီး အဆင္သင့္ျပင္ထားလိုက္တယ္။ အာလူးႏူးရင္ အဲဒီအိုးထဲကိုေျပာင္းထည့္ ခဏေလးျပန္တည္၊ ပြက္လာရင္ ေတာ္ၿပီ၊ အေပါ့အငံျမည္း အေနေတာ္ဆိုစားဖို႔အဆင္သင့္ပဲေပါ့။
ၿပီးေတာ့ ခုနက တံုးထားတဲ့ ၾကက္သားတံုးေလးေတြေၾကာ္မယ္။
ဟိုေန႔ကခ်က္ျဖစ္တာပါ၊ ၾကက္ဥကလားဟင္းစားခ်င္တာ၊ မန္က်ည္းသီးမရွိလို႔ အိမ္မွာလုပ္ထားတဲ့ ခ်ယ္ရီယို(ခ်ဥ္ခ်ဥ္ေလးမို႔) ထည့္ခ်က္ျပစ္လိုက္တယ္။ စိတ္နာနာနဲ႔ပဲ။ ေပါက္ကရေတာ့လုပ္ေရာ့မယ္။
ၿပီးေတာ့ ေမေမ ဟင္းခ်က္ရင္သံုးတတ္တဲ့ ပ်ဥ္ေတာ္သိမ္ရြက္မရွိေတာ့ သံလြင္ရြက္ေသးေသးေလးတစ္ရြက္လည္းထည့္လိုက္တယ္။ ပ်ဥ္ေတာ္သိမ္ရြက္ကို နံလို႔ အရင္ကမႀကိဳက္ပါဘူး၊ အခုေတာ့ နံတာလည္း ေအာ္ နံရွာတယ္ဆိုၿပီး သတိရၿပီး စားခ်င္တာပဲ။ ၾကက္ဥခ်ယ္ရီသီးဟင္း ဒါမွမဟုတ္ ၾကက္ဥေပါက္ကရဟင္းေပါ့ စားလို႔ေတာ့ ေကာင္းသလိုလိုပါပဲ။
အားလံုးေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႔ အရသာေတြ႕ပါေစရွင္။

Monday, November 21, 2011

ကမၻာႀကီးကို ရိုက္ခတ္မႈမေပးတဲ့သူ

ႏွစ္စဥ္က်င္းပေလ့ရွိတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ (Green Screen Fest) ျပဳလုပ္စဥ္မွာ  Elementary ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းက ကေလးငယ္ေတြ workshop တစ္ခု ပူးေပါင္းျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ Green Screen Fest ကို ႏို၀င္ဘာ ၁၄ရက္ကေန ၁၆ရက္အထိ ဘဲလ္ဂရိတ္ၿမိဳ႕ ဆာဗာစင္တာ(Sava Centar) က Art Cafe နဲ႔ Hall မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ သံုးရက္အတြင္း ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ အေပ်ာ္တမ္းရုပ္ရွင္၊ ဇာတ္လမ္းတို၊ တီဗီမွတ္တမ္းနဲ႔ Crude, Tapped, No Impact man မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ေတြျပသခဲ့ၾကတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ARIJADNINA NIT က volunteer ေတြဟာ ၿမိဳ႕ထဲတစ္ခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ ျပန္႔က်ဲေနတတ္တဲ့ ပလပ္စတစ္ဗူးအဖံုး ၅၀၀၀ ေက်ာ္ ေကာက္ယူခဲ့ၾကၿပီး အဲဒီအဖံုးေတြနဲ႔ ကေလးငယ္ေတြက တိရစၦာန္ရုပ္ပုံေဖာ္တဲ့ installation workshop ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ ရက္အတြင္း ေဆာင္းဦးအသီးအႏွံေတြနဲ႔ ရုပ္ပံုေဖာ္ျခင္း၊ မႈိစိုက္ပ်ဳိးျခင္း၊ ဓါတုပစၥည္းသံုးၿပီး သစ္ရြက္မွ ကလိုရိုဖီးထုတ္ယူပံုလက္ေတြ႔သရုပ္ျပျခင္းနဲ႔ တျခား workshop ေတြလည္းျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္စီစဥ္သူက  workshop ေလးေတြျပဳလုပ္ၾကဖို႔ Elementary နဲ႔ Secondary က ကေလးငယ္ေတြကို ဖိတ္ၾကားပါတယ္။ workshop ကို စိတ္၀င္စားတဲ့ ေက်ာင္းေတြက လက္ခံၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ဆရာ ဆရာမနဲ႔ ကေလးငယ္အုပ္စုတစ္ခုမွာ ကေလး ၃၀ ေက်ာ္ေလာက္ စုစည္းၿပီး workshop ပူးေပါင္းျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။
ပလးပ္စတစ္ဗူးအဖံုးေတြနဲ႔ တိရစၦာန္ရုပ္ေလးေတြကေလးေတြပုံေဖာ္မယ္။ တိရစၦာန္အေကာင္ပေလာင္ေလးေတြပံု စာရြက္မွာ sketch ဆြဲထားတယ္။ အဲဒါကို ၾကည့္ၿပီး အရုပ္ေဖာ္ၾကမယ္။ ကေလးေတြ မလာၾကေသးဘူး။
ေရာက္လာၾကပါၿပီ။
အုပ္စု ၇ စု ခြဲလိုက္တယ္။
ဇီးကြက္ေလးထင္တယ္။ ၄၅မိနစ္အခ်ိန္ရပါတယ္။
ဒါ့ပံုရိုက္တာနဲ႔ ပိုစ့္ေပးၾကေသးတယ္။ ကေလးမ်ားေတာ္ေတာ္တတ္
ဓါတ္ခဲေလးေတြကို အနားသတ္လုပ္ထားတယ္၊ ေသးေသးေလးပဲလုပ္တယ္၊ ကေလးငပါးေလးေတြ။
ဒီအဖြဲ႔က ပိုျမန္တယ္။ ျမန္မွာေပါ့ အနားသတ္ေလးပဲ လုပ္ထားတယ္။
 လိပ္ေလးနဲ႔ လိပ္ျပာေလး၊
 ဟိုအဖြဲ႔ကၿပီးေနၿပီ ျမန္ျမန္လုပ္မွတဲ့
ဘယ္အဖြဲ႔ကမွန္းေတာင္မသိလိုက္ပါဘူး
Green Screen Fest ရုပ္ရွင္ပြဲေတာ္မွာ ျပသြားတဲ့ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ကားေတြထဲက ဒါရိုက္တာ Laura Gabbert နဲ႔ Justin Schein တို႔ရိုက္ကူးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၉ခုႏွစ္က အေမရိကန္မွတ္တမ္းကားေလးျဖစ္တဲ့ No Impact Man ကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားစရာေတြ၊ လုပ္သင့္တာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ ျမင္လာရတယ္။ အဲဒီကားထဲက ေကာလင္းဘီဗန္မိသားစုက တစ္ႏွစ္လံုး အမႈိက္မစြန္႔ပစ္ပဲ၊ လွ်ပ္စစ္မီးမသံုးပဲ၊ ကားအသံုးမျပဳ။ ဖုန္းအသံုးမျပဳပဲ ေနျပသြားတယ္။ ကေလးေလးကပါ ဖခင္ရဲ႕ တစ္ႏွစ္တာ ကမၻာႀကီးကို မရိုက္ခတ္တဲ့သုေတသန မွာ အားတက္သေရာသရုပ္ေဆာင္သြားတာ ခ်စ္စရာ သနားစရာ၊ ခ်ီးက်ဴးစရာေကာင္းလွပါတယ္။ အ၀တ္ေလွ်ာ္စက္အသံုးမျပဳပဲ ဖခင္နဲ႔ ကေလးငယ္ေလး ေရခ်ဳိးေၾကြဇလံုႀကီးထဲမွာ ေျခေထာက္နဲ႔ နင္းၿပီး အ၀တ္ေလွ်ာ္ၾကတဲ့အခန္းေတြ၊ ေရခဲေသတၱာလည္းအသံုးမျပဳေတာ့ မိခင္နဲ႔အတူ ဆိုင္က ေရခဲတံုးေလးေတြ၀ယ္၊ ကေလးငယ္ေလးက ေရခဲထုတ္ေလးကိုင္ၿပီး ေလွကားေပၚ မႏိုင္မနင္းသယ္လာတဲ့အခန္းေတြကုိ မ်က္စိထဲ ျပန္ျမင္ေနမိတယ္။ သနားစရာကေလးငယ္ေလးရဲ႕ ဖခင္၊ မိခင္တို႔နဲ႔အတူ မၿငီးမျငဴေနထိုင္ႏိုင္ခဲ့တာေတြက ဖခင္ No Impact Man ကို အေထာက္အပံ့အမ်ားႀကီး ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ ဒီေန႔ကမၻာႀကီးမွာ မိမိေနထိုင္ရာပတ္၀န္းက်င္ကို အဆံုးမသတ္ႏိုင္ေအာင္ တိေထြ႕ရိုက္ခတ္ေနၾကတာေတြကို သတိထားမိလာေစတဲ့ မွတ္တမ္းကားေလးပါ။

၁.diet လုပ္ၿပီး ကမၻာႀကီးကိုကယ္တင္ပါ။ (သားစားမက်ဳးပဲ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ေအာင္)
၂.ပလပ္စတစ္ေရဗူးေတြမေသာက္ပါနဲ႕။(ပလပ္စတစ္အသံုးျပဳၿပီး ေလထုညစ္ညမ္းမႈေတြ တိုးပြားလာတာကိုကာကြယ္ႏိုင္မယ္)
၃. ဘာမွမ၀ယ္ပါနဲ႔၊၊ ဘာစက္ပစၥည္းမွမသံုးပါနဲ႔၊ လွ်ပ္စစ္ပစၥည္းမဖြင့္မသံုးပါနဲ႔။ မခ်က္ျပဳတ္ပါနဲ႔။ ဖံုးမေျဖပါနဲ႔။ (ဘာအရင္းအျမစ္ကိုမွ မသံုးပါနဲ႔တဲ့)
၄. ၀င္ေငြရဲ႕ ဆယ္ဖို႔တစ္ဖို႔ ကို ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရးကုသိုလ္ျဖစ္အဖြဲ႔အစည္းေတြလွဴပါ။
၅. စက္ဘီစီးပါ၊ လမ္းေလွ်ာက္ပါ။(က်န္းမာမယ္၊ ကားေတြကထြက္လာမယ့္ ဓါတ္ေငြ႕ထုတ္လႊတ္မႈေတြနည္းမယ္)
၆. တီဗီေရွ႕မွာ အခ်ိန္မ်ားမ်ားျဖဳန္းမယ့္အစား ကမၻာႀကီးအတြက္၊ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အသင္းအဖြဲ႔ေလးေတြနဲ႔ ကမၻာႀကီးအတြက္အလုပ္လုပ္ပါတဲ့။

ခက္တာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ခက္ခဲေနပါလိမ့္မယ္။ ေကာလင္းကေတာ့ No Impact Man မွာ တစ္ႏွစ္တာ ကမၻာႀကီးကို ရိုက္ခတ္မႈမေပးတဲ့လူတစ္ေယာက္အျဖစ္ ေနျပသြားခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ္ေတြေရာ ဘယ္ေလာက္ေနထိုင္ႏိုင္မလဲ။ No Impact Person ေတြျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကည့္ၾကရင္ျဖင့္ ပိုေကာင္းတဲ့ကမၻာႀကီးျဖစ္လာမယ္ ထင္ပါတယ္။        ။

No Impact Man Trailer
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က workshop

Ref : http://www.greenscreenfest.org/