လမ္းဆုုံ

၁၉၈၉ခုႏွစ္ကပါ။ ကြ်န္ေတာ္္ အထက္တန္းေက်ာင္းေအာင္ျမင္အၿပီး ေကာလိပ္သြားဖို႔သုံးလအလို မွာေပါ့။ ကြ်န္ေတာ္ ဗ်ာမ်ားခဲ့ရၿပီေလ။ ပါကစၥတန္မွာက အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ပါ။   ဘယ္လမ္းကို ကြန္ေတာ္ေရြးခ်ယ္ရမလဲ ဆိုတာ သိပ္ကို စဥ္းစားခဲ့ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕လမ္းဆံုလမ္းခြကို ဘယ္လို ျဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားၾကမလဲ။ တကယ့္ျပႆနာ။ ဆရာ၀န္ျဖစ္ခ်င္သလား။ အင္ဂ်င္နီယာျဖစ္ခ်င္သလား။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ျဖစ္ခ်င္သလား။ ကြ်န္ေတာ္အတြက္ လမ္းသုံးသြယ္ရွိပါတယ္။  ကြန္ေတာ္က အင္ဂ်င္နီယာအလုပ္ကို ၀ါသနာမပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေရြးခ်ယ္စရာ လမ္းက ႏွစ္ခုဘဲ ရွိတာပါ။  ကြ်န္ေတာ္ မဆုံးျဖတ္တတ္ခဲ့ဘူး။  ကြ်န္ေတာ့္ မိသားစုထဲမွာ လူႀကီးေတြ ရွိေတာ့ အႀကီးဆုံးဦးေလးတေယာက္က အႀကံေပးတယ္။ လက္ေတြ႕ကြင္းဆင္းေလ့လာပါတဲ့။ ဒါ သိပ္ေကာင္းတဲ့ စိတ္ကူးပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္ ကရာခ်ိမွာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားဘဏ္တခုနဲ႕ဆက္သြယ္ၿပီး ေလ့လာႀကည့္တယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ဘယ္လိုလွဳပ္ရွားေနသလဲ။ ဘယ္လို ေငြေၾကးလည္ပတ္ၾကသလဲ။ ကမၻာ့ဘ႑ာေငြေၾကးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းအ၀၀နဲ႔ ေရာင္းေရး၀ယ္တာကိစၥ ေစ်းကြက္ရွာေဖြေရးကိစၥ စသည္ ကြ်န္ေတာ္ေလ့လာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အထူးယံုၾကည္အားကိုးတာက အတတ္ပညာဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္မွဳ၀ါဒ (professionalism)ကိုပါ။ အထူးသျဖင့္ မိတ္ေဆြသစ္ေတြနဲ႕ပါ။  ကြ်န္ေတာ္ သက္ေတာင့္ သက္သာနဲ႕ ေခ်ာေခ်ာေမြ႕ေမြ႕  လုပ္ကိုင္သြားႏိုင္မွာပါ။ တစ္လဆိုတာ ဘာမွမၾကာလိုက္ဖူး။ ကုန္လြယ္လိုက္တာ။ ကြ်န္ေတာ္ ေနာက္တစ္မ်ိဳး ေလ့လာဖို ့ ရွိပါေသးတယ္။

ကရာခ်ိေဆးရံုတစ္ခုကို ကြ်န္ေတာ္ ေျခဦးလွည့္လိုက္တယ္။ အေတြ႕အႀကံဳေတြက တစ္မ်ိဳးစီဆိုႏိုင္ေပမဲ ့ ပိုၿပီး ျခားနားတာမရွိပါဘူး။ ေဆးရံုဆိုေတာ့ လူေတြ ပ်ားပန္းခတ္ေနတာေတြရွိပါတယ္။ လူနာေဆာင္ေတြမွာ ေျခာက္ျခားဖြယ္  တိတ္္ဆိတ္ေနတာလဲ ေတြ႕ေနရတယ္။ စိတ္အားထက္သန္စြာ ေမွ်ာ္လင့္တႀကီး ကုသမွဳကို ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကတာပါ။ ဆရာ၀န္ေတြဆိုတာက အစဥ္မျပတ္ေျပးေျပးလႊားလႊား သြားလာေနၾကတာကလား။ ဘဏ္မွာေတာ့ မနက္၉နာရီ စဖြင့္တယ္။ေဆးရံုမွာကေတာ့ မနက္ ၇နာရီစတယ္။ ေရာင္းဒ္(rounds) လုပ္ရတယ္ ။ေသြးနမူနာေတြ ကို ေစာင့္ယူရတယ္။ ေနာက္ ၀ါ့ဒ္(wards ) ေတြဆီ  အဖြဲ႕ လိုက္ေျပးရျပန္တယ္။ ကုသမွဳေပးရတယ္။ ေဆးခန္းေတြ ထိုင္ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ စိတ္အားထက္သန္စြာ ေလ့လာပါတယ္။ ေဆးရံုဆိုတာ  လူတိုင္းလူတိုင္း အသက္ရွဴမေျဖာင့္ဘဲ အၿမဲစိတ္လွဳပ္ရွားစြာ ရုန္းကန္ေျပးလႊားေနရတဲ့ ဌာနတခုပါဘဲ။ ညတာ၀န္က်ရင္ေတာ့ ခဏခဏ လူနာေခၚဆိုမွဳေတြက အမ်ားႀကီးပါ။ ညႀကီးသန္ေခါင္  ၁၆ႏွစ္သား ကေလးတေယာက္ဆုံးပါးသြားစဥ္ မိသားစုရဲ ့ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းမွဳကို ကိုင္တြယ္ေပးရတာမ်ိဳးက  ခက္ခဲလြန္းပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ ၃၆နာရီ တစ္ႀကိမ္ျပည့္မွ လူလဲ အစားထို းေျပာင္းလြဲတာမို႔ တစ္ေန႕လုံး တစ္ညလုံးမက ေနာက္တစ္ေန႔အထိ တာ၀န္ေတြကရူးေလာက္ေအာင္ကို  ဆက္တိုက္ပါဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္ ဒီအေတြ႕အႀကံဳႏွစ္ခုကို ခ်ိန္ထိုး စဥ္းစားႀကည့္ပါတယ္။ ဘဏ္မွာေတာ့ ေလထုညစ္ညမ္းမွဳ မရွိဖူး။ ေျပေလ်ာ့ႏိုင္တယ္။ စိတ္ဖိစီးမွဳလဲ ကင္းႏိုင္တယ္။ ေဆးရံုကေတာ့ နာရီနဲ့အမွ် အၿမဲတမ္းစိတ္လွဳပ္ရွားေနရတဲ့ေနရာမို ့လား။ ႀကိဳတင္ေဟာကိန္းထုတ္လို႕မရဘူး။ သင္ႀကားဖို႕လ့လာဖို႕ဆိုတာလဲ အႀကိတ္အနယ္ ဆင္ႏြဲႏိုင္မွ တန္ကာက်မွာပါ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တေယာက္ကေရာ ဒီလိုမ်ိဳး စိတ္ဒုကၡမရွိႏိုင္ဖူးလား။

ေဆးရံုမွာ ညတာ၀န္ ေလ့လာေရးခရီးစဥ္အၿပီး ကြ်န္ေတာ္ အိမ္ကို ကားေမာင္းျပန္အလာ ေရွ ့တူရွဴက  ကားတစီး ကို ျမင္လိုက္ရတယ္။ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားကေလးေတြပါ။ တစ္ခ်ိဳ ့က ကားေခါင္မိုးေပၚမွာ။ သံတန္းအကာကို ၿမဲၿမဲဆုတ္ကိုင္ရင္း ထိုင္လိုက္လာပံုက ဟိုဘက္ဒီဘက္လွဳပ္တုတ္လွဳပ္တုတ္နဲ႕ ယိမ္းထိုးေနတယ္။ ဒရိုင္ဘာေမာင္းႏွင္ေနပံုႀကည့္ရတာ မသက္မသာ ရွိလိုက္တာ။  လွဳိင္းေပၚမွာ လူးေနသလိုဘဲ။ မႀကာပါဘူး။ ရုတ္တရက္ဆိုသလို ကေလးတေယာက္ေခါင္မိုးကေနေျမေပၚကို မ်က္ႏွာအပ္ၿပီးးျပဳတ္က်ေတာ့တယ္။ တႀကိမ္ေလာက္ ခုန္သြားေသးတာပါ။ ၿပီးေတာ့မွ ေျမေပၚမွာ လိမ့္လိမ့္သြားတယ္။ သူ႕ချမာလမ္းလယ္ေခါင္ မလွဳပ္မရွက္ က်က်န္ရစ္ခဲ့ေပမဲ့ ဘတ္စ္ကားက ရပ္မသြားပါဘူး။ ဆက္လက္ေမာင္းေျပးသြားတယ္။

ကားေတြက ဘတ္စ္ကားေနာက္ကို တိုက္ရိုက္လိုက္ေပမဲ့ဘတ္စ္ကားက မရပ္ဘူး။ တကယ္လို ့ ဒီကေလးေသသြားရင္ ကြ်န္ေတာ္နားလည္လိုက္တာက ဒါဟာ ရဲေတြနဲ ့ ပါ၀င္ပတ္ရေတာ့မယ္ဆိုတာဘဲ။ မလိုလားအပ္တဲ့ျပႆနာေတြ ေပၚေပါက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူကေလး ဦးေႏွာက္ထဲ ေသြးေရာက္သြားရင္ အခ်ိန္မေရြးေသႏိုင္ပါတယ္။ သူေဆးရံုကို ျမန္ႏိုင္သေရြ႕ျမန္ျမန္ေရာက္မွျဖစ္မယ္။ ကြ်န္ေတာ္ဘာကိုမွ အမွဳမထားႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ကြ်န္ေတာ့ကားကို ရပ္လိုက္တယ္။ သူ႕ကိုကၽြန္ေတာ္အေျပးၾကည့္လိုက္ေတာ့ သူကအသက္၂၀ေလာက္ရွိႏိုင္တယ္။ ဒါဏ္ရာေတြကို စစ္ေဆးႀကည့္ရာမွာ ေသြးေတြကေတာ့ သူ႕မ်က္ႏွာမွာ ျမင္မေကာင္းေအာင္ဘဲ။ နဖူးကဟက္တက္ကြဲသြားၿပီ။ ညာဘက္နားေွာလဲ ဒါဏ္ရာရွိေနတယ္။ ဒါ့အျပင္အျခားဒါဏ္ရာေတာ့ မေတြ ့ရပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ ေသြးတိတ္ေအာင္ႀကိဳးစားေပမဲ ့ အခ်ည္းႏွီးပါဘဲ။

ေဘးကရပ္ၾကည့္ေနသူတဦးကို ကြ်န္ေတာ္ အကူအညီေတာင္းခံပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔မလွဳပ္မရွက္ ျငိမ္သက္ေနတဲ့ သူ႕ခႏၼာကိုယ္ကိုမ ၿပီး ကြ်န္ေတာ့ကားေနာက္ခံုမွာတင္လိုက္ၾကတယ္။ အနားက ၀ိုင္းႀကည့္ေနသူထဲက လူတေယာက္စ ႏွစ္ေယာက္စကို ကြ်န္ေတာ္ ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းၾကည့္ေပမယ့္ ဘာမွ ပါ၀င္ပတ္သက္လိုဟန္မျပဘဲ ေ၀းေ၀း ေရွာင္ေျပးၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ လုံး၀စဥ္းစားခ်ိန္မရေတာ့ဘူး။ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ၿပီးေဆးရံုကို ဒုန္းေမာင္းခ်လိုက္တယ္။

အေရးေပၚအခန္းေရွ႕အေရာက္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေခါင္းမွာ ဒါဏ္ရာရတာရယ္ အေရးေပၚ ကုသဖို႕လိုတယ္ ဆိုတာ ေအာ္ၿပီးေျပာလိုက္မိတယ္။ ေဆး၀န္ထမ္းမ်ားအားလံုးကြန္ေတာ့္ကို ပူးေပါင္းေစာင့္ေရွာက္ၾကပါတယ္။ တာ၀န္က်ဆရာ၀န္ကိုလဲ လူနာရဲ ့ သမိုင္းေၾကာင္းျဖစ္စဥ္ကို အျမန္ဘဲ ရွင္းျပလိုက္တယ္။ ပဏာမ စစ္ေဆးမွဳ ျပဳၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့  မိဘေဆြမ်ိဳးမ်ားကို အသိေပးပန္ၾကားၿပီး ခြဲစိိတ္ခန္းအတြင္းသူ ့ကို သြင္းလိုက္ၾကတယ္။  ကြ်န္ေတာ္ အိမ္ကို ျပန္လာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ကားေပၚမွာ ႀကြင္းက်န္ေနတဲ့ေသြးေတြကို ေဆးေၾကာရင္း ကြ်န္ေတာ့္အေတြ႕အႀကံဳေတြက တကယ့္သဲထိတ္ရင္ဖိုေတြပါလားလို႕ေတြးေနမိတယ္။ ေသြးေတြက ကြ်န္ေတာ့္ကို တုန္လွဳပ္ ေျခာက္ျခားေစတာ အမွန္ပါ။

ေနာက္တစ္ေန႕ကြ်န္ေတာ္ မိုးလင္းလင္းခ်င္းေဆးရံုက ခြဲစိတ္ခန္းထဲ  ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့သလဲ အေျပးသြားၾကည့္တယ္။ တာ၀န္က်ဆရာ၀န္ေျပာတာက ေသြးခဲေတြကို ဖယ္ရွားၿပီး ေသြးကိုလဲ တိတ္ေအာင္ ပိတ္ဆို႕ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီတဲ့။ လူနာက သတိေတာင္ရေနၿပီဘဲ။ ကြ်န္ေတာ္ ပီတိေတြ ျဖာသြားတယ္။ ပတ္တီးစေတြ ေဖြးေနတဲ့ သူက သူ႕နာမည္ အဇစ္ဖ္လို႔ေျပာတယ္။ မ်က္စိတ၀ိုက္ ေယာင္ကိုင္းေနေပမဲ့ သူစကားေျပာႏိုင္ပါတယ္။ သူ့မိဘေတြ သူ့အဖြားနဲ႕သူ႕ ညီ၊ ညီမေတြ သူ႕အိပ္ယာေဘးမွာ  ပတ္ပတ္လည္ ၀ိုင္းထိုင္ေနၾကတယ္။ ဆရာ၀န္က ကြ်န္ေတာ့္ကို “ဒါ ခင္ဗ်ားတို႔သားရဲ႕ကယ္တင္ရွင္ ဘဲ” လို႔ ကြ်န္ေတာ့္ကို မိတ္ဆက္ေပးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တကယ္ဘဲ ႀကက္သီးေတြတျဖန္းျဖန္း ထသြားတယ္။ လူတိုင္းဟာ ကြ်န္ေတာ့္ကို၀ိုင္းၿပီး ရို့ရို႕က်ိဳးက်ိဳး ႏွဳတ္ဆက္ၾကတယ္။ ေလးစားသမွဳ နဲ ့ ျပံဳးပန္းေတြလဲ ေ၀ေနတယ္။

အဇစ္ဖ္ရဲ ့အေမက ငိုရင္းကေနအူရဒူဘာသာနဲ႕ “ငါ့သား..ငါ့သားဟာ တကယ့္နတ္တမန္ဘဲ။  နတ္တမန္ဘဲ” လို႔ ထပ္တလဲလဲ ခ်ီးၾကဴးေနေတာ့တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္လက္ေတြကိုိ အတင္းဆုတ္ဆြဲထားတာ မလႊတ္ေတာ့ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ဘာျပန္ေျပာရမွန္းမသိပါဘူး။သူမကို ကြ်န္ေတာ့္အၿပံဳးနဲ႔ ႏွစ္သိမ့္ခဲ့အၿပီး အဇစ္ဖ္ ကို ကြ်န္ေတာ္ ႏွဳတ္ဆက္လိုက္္တယ္။ ကြ်န္ေတာ့လက္ေတြကို သူက ဖမ္းဆုတ္ညွစ္ယူထားၿပီးၿပံဳးေနေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို႕ႀကားမွာ ေျပာစရာ စကားရွာမရေအာင္ ႏွဳတ္ဆိတ္ၿပီး ခံစားခ်က္ေတြနဲ့သာ ျပည့္သိပ္ေနခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ဒ႑ရီမ်ားလား။ ကြ်န္ေတာ္ ကယ္တင္ရွင္တေယာက္ဘြဲ႕ကို ခံယူဖို႔ဘာတစ္ခုမွ မႀကိဳးစားခဲ့ပါဘူး။ အရာရာတိုင္းဟာ သူ့အေၾကာင္းနဲ႔သူ ျဖစ္ပ်က္သြားတာပါ။ ဒီျဖစ္ရပ္ေလးက ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္လမ္းကို ေရြးခ်ယ္ရမလဲ ဆိုတာ အဆုံးအျဖတ္ေပးသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္အိမ္ကို ကားေမာင္းျပန္လာရင္း လမ္းမွာ စဥ္းစားမိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ႏွစ္လေက်ာ္ေလ့လာခဲ့မွဳထက္ ပိုၿပီး မိနစ္သံုးဆယ္စာ လူသားတဦးရဲ႕မေတာ္တဆျဖစ္စဥ္အတြက္ အသက္ကယ္တင္ႏိုင္မွဳက လႊမ္းမိုးသြားတယ္ဆိုတာ။ ဘယ္ေလာက္ဘဲ စိတ္ပင္ပန္းကိုယ္ပင္ပန္းပါေစ မြန္ျမတ္တဲ့အလုပ္တစ္ခုကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ လုပ္ခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ဘယ္လမ္းကို ေရြးခ်ယ္သလဲ။ ခင္ဗ်ားတို ့ သိခ်င္ၾကလိမ့္မယ္။ 

ကြ်န္ေတာ္ အခု လက္ေတာက္ ပေရာ္ဖက္္ဆာ တစ္ဦးအေနနဲ႔ေဆးေက်ာင္းသားေတြကို သင္တန္းေပးေနပါၿပီ။ အစာအိမ္ေရာဂါအထူးကု စပါယ္ရွယ္လစ္တေယာက္ျဖစ္ဖို႔လဲ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အဇစ္ဖ္ကိုေတာ့ ေနာက္ထပ္ မေတြ႕ရေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူက်ိန္းေသ ကမၻာေျမႀကီးတစ္ေနရာရာမွာ အေသအခ်ာႀကီးကို ရွင္သန္ေနမယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္ ယုံႀကည္ၿပီးသားပါ။
ကြ်န္ေတာ္တို ့ဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕လူငယ္ဘ၀ေတြကို အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ျဖဳန္းတီးျပစ္ခဲ့ၾကၿပီးၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေရွ႕အနာဂတ္အတြက္ ဘာေတြ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ၿပီးၾကျပီလဲ။ ဘယ္လိုလမ္းမ်ိဳးကို ေရြးခ်ယ္ေရွာက္လွမ္းမယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ႏိုင္ၿပီလဲ။ တခါတရံမွာ ကိုယ့္ရဲ႕အေတြ႕အႀကံဳေတြကလည္း သင္ႀကားေပးႏိုင္ပါတယ္။ ႀကီးႀကီးမားမားဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥေတြဆိုၿပီး  စိုးရိမ္ပူပန္မေနပါႏွင့္။ ဒီအေတြ႕အႀကံုက သင့္ကို ကူညီသြားပါလိမ့္မယ္။ ဘာေတြဘဲ ျဖစ္ခဲ့ ျဖစ္ခဲ ့ အေကာင္းဆံုးကို သင္ေရြးခ်ယ္တတ္ရပါလိမ့္မယ္။

Florist
Crossroads by Faisal Wasim Ismail, source: RD, Aug 2010