Sunday, July 11, 2010

၀ါဒျဖန္႔ျခင္းလား မ်ဳိးခ်စ္စိတ္လား၊ အဆံုးသတ္မွာ စစ္ပြဲနဲ႔ပဲ တစ္ခန္းရပ္၊

"သူတို႔ေျပာတာမၾကိဳက္ဘူး၊ ဒါနဲ႔ပဲ သူတို႔ကို ခင္ဗ်ားသတ္တယ္၊ စစ္ပြဲတစ္ပြဲရဲ႕ စည္းမ်ဥ္းေတြကို ခင္ဗ်ားေျပာင္းလဲလိုက္တာပဲ" တဲ့၊ The Independent သတင္းေထာက္ ေရာဘတ္ဖစ္ခ္ က ေဒါသတၾကီးမွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့တယ္၊ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီ၂၄ရက္ေန႔ညမနက္ သတင္းေတြမွာ ဖစ္ခ္ေရးသားခဲ့တယ္၊ ေရာဘတ္ဖစ္ခ္ဟာ ကိုဆိုဗိုစစ္ပြဲအတြင္း ေနတိုးတပ္ဖြဲ႔ဗံုးၾကဲတဲ့အခ်ိန္ ဘဲလ္ဂရိတ္မွာသတင္းယူေနခဲ့ပါတယ္၊

စစ္ပြဲတစ္ပြဲဟာ အက်ဳိးအေၾကာင္းနဲ႔ျဖစ္တည္လာခဲ့တယ္ဆိုဆို၊ အက်ဳိးရလာဒ္အတြက္ တိုက္ခဲ့ၾကတယ္ပဲ ဆိုဆို၊ အက်ဳိးမဲ့တဲ့ျဖစ္ရပ္ေတြၾကားထဲမွာ အသက္စေတးခဲ့ရတဲ့ ဓါးစာခံေတြက တိုင္းသူျပည္သားေတြပါ၊ တစ္ဖက္က မီဒီယာကိုႏိုင္ငံေရးဘက္မွာ ၀ါဒျဖန္႔ဖို႔အတြက္ အသံုးခ်ခဲ့သလို၊ ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ပဲ မီဒီယာဟာ အဓိက ျပစ္မွတ္တစ္ခုလို ျဖိဳဖ်က္တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ၾကရတယ္၊
ဆားဘီးယားႏိုင္ငံ ဘဲလ္ဂရိတ္ျမိဳ႕ရဲ႕ေရဒီယိုတယ္လီေဗးရွင္းဆားရ္ဘီးယား - Radio Television of Serbia (RTS) ရုံးခ်ဳပ္ ကို ေနတိုးမဟာမိတ္တပ္ေတြ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္ခဲ့မႈဟာ မီဒီယာသမားေတြ အမ်ားဆံုးေသဆံုးခဲ့တဲ့ ျဖစ္ရပ္ဆိုးၾကီးတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ရတယ္၊ ေနတိုးတိုက္ေလယာဥ္ပ်ံက ဒံုးက်ည္တစ္လံုးထဲနဲ႔ပဲ RTS အေဆာက္အဦးကို အတိအက် ခ်ိန္ရြယ္ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ တာ၀န္က် RTS ၀န္ထမ္း၁၆ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ၀န္ထမ္းေပါင္းမ်ားစြာ ျပိဳက်ေနတဲ့အေဆာက္အဦးအတြင္း ပိတ္မိေနခဲ့ၾကတယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ၀န္ထမ္းေပါင္း ၂၀၀ခန္႔ လုပ္ငန္းခြင္မွာရွိေနၾကတယ္လို႔ဆိုတယ္၊

ေနတိုးတပ္ဖြဲရဲ႕ ၁၉၉၉ ဗံုးၾကဲတိုက္ခိုက္မႈဟာ ျပစ္မႈဆိုင္ရာစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈျပဳလုပ္ဖို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္စံုတစ္ရာမရွိဘူးလို႔ ယခင္ယူဂိုဆလားဗီးယားအတြက္ ယူအန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ျပစ္မႈစီရင္ေရးအဖြဲ႔ (ICTY) က ၂၀၀၀ ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔မွာ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္၊ ICTY က “မီဒီယာဟာ စစ္တပ္ႏွင့္တရား၀င္သက္ဆိုင္တဲ့ ေခါင္းစဥ္တစ္ခု မဟုတ္ေပမဲ့ စစ္တပ္ရဲ႕အက်ဳိးအတြက္ လံုးလံုးလ်ားလ်ားအသံုးခ်ေနၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ စစ္ပြဲတစ္ခုကို ျပဳစုၿပိဳးေထာင္ေပးတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ” လို႔ ဆိုတယ္၊ ဆားရ္ဘီးယားဆိုရွယ္လစ္သမၼတ ဆလုိေဘာ္ဒန္မီလိုရွဗစ္ခ်္ ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၱရားကိုဖ်က္ဆီးဖို႔ဆိုရင္ ပင္မေသြးေၾကာျဖစ္တဲ့ RTS ကိုတိုက္ခိုက္မွ ျဖစ္မယ္၊ RTS ဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြရဲ႕မီဒီယာတံခါးေပါက္မဟုတ္ဘူးလို႔ ေၾကညာခ်က္မွာေဖာ္ျပခဲ့တယ္၊ အဲဒီေၾကညာခ်က္ ထုတ္ၿပီး ၅ ရက္အၾကာမွာ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တဲ့ Amnesty International အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာေတာ့'အရပ္သားေသေၾကပ်က္စီးမႈ' ဒါမွမဟုတ္ 'တရားမ၀င္သတ္ျဖတ္မႈ' လို႔ေခါင္းစဥ္တပ္ခဲ့တယ္၊ အိမ္ျဖဴေတာ္ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဂ်ဳိးေလာခ့္ဟာ့ထ္ က “RTS ဟာပစ္မွတ္တစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မီလုိရွဗစ္ခ်္ဟာ သူ႔စစ္တပ္ရဲ႕ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့လုပ္ရပ္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားဖို႔ မီဒီယာကို ၀ါဒျဖန္႔ခ်ိေရးလက္နက္လို အသံုးျပဳေနခဲ့တာကိုး” လို႔ ျပန္လည္ျငင္းဆိုခဲ့တယ္၊ ျဗိတိသွ်ႏိုင္ငံျခားေရး အတြင္းေရးမွဴး ေရာဘတ္ကြတ္ခ္ ကလည္း 'ေနတိုးအဖြဲ႕ရဲ႕ တိုက္စစ္ဆင္မႈမွာ ဆလိုေဘာ္ဒန္မီလိုရွဗစ္ခ်္ရဲ႕ အဆိပ္သင့္၀ါဒျဖန္႔ခ်ိမႈ ကို ရပ္တန္႔မွျဖစ္မယ္'လို႔ ရွင္းျပခဲ့ၾကတယ္။
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/CK_building_on_fire_1999.jpg/320px-CK_building_on_fire_1999.jpg
ဆားရ္ဘီးယား ပထမဆံုး သမၼတ ဆလိုေဘာ္ဒန္မီလိုရွဗစ္ခ်္ (Slobodan Milosevic)ဟာ ဆားရ္ဘီးယားဆိုရွယ္လစ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံကို တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္၊ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ကေန ၁၉၉၇ ခုႏွစ္အထိ သမၼတတာ၀န္ယူခဲ့ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္အထိ စုေပါင္းယူဂိုဆလားဗီးယား ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ (FRY) ရဲ႕သမၼတျဖစ္ခဲ့တယ္၊ ကိုဆိုဗိုခြဲထြက္ေရးမွာ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ မီလိုရွဗစ္ခ်္ ရဲ႕ ဆုိရွယ္လစ္ယႏၱရားနဲ႔ သမၼတအာဏာကိုျဖိဳဖ်က္ဖို႔ ေနတိုးအဖြဲ႕၀င္ေတြက ဗုံးၾကဲတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကတယ္၊ RTS အေဆာက္အဦး ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈ မစတင္ခင္မွာ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႕ဘက္က ၾကိဳတင္သတိေပးမႈေတြ ေပးပို႔ခဲ့တယ္၊ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ပစ္မွတ္ေတြအတြင္း အရပ္သားေတြေရွာင္ေနၾကဖို႔ ၾကိဳတင္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္၊ ေလေၾကာင္းကေန ဆားရ္ဘီးယားအစိုးရကို ဆန္႔က်င္ဖို႔ စာရြက္ေတြၾကဲခ်ခဲ့ၾကတယ္၊ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ အာဏာ၊ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈ၊ လက္တကမ္းအတြင္း က စစ္ပြဲရဲ႕ေခၚသံ စာရြက္စာတမ္းေတြ၊ ေၾကညာခ်က္ေတြ အမ်ဳိးစံုၾကားမွာ အရပ္သားျပည္သူေတြ စိတ္ရႈပ္ေထြး၊ စိတ္ေျခာက္ျခားကာ ေဒါသျပင္းထန္ခဲ့ၾကတယ္၊

အဆိုးဆံုးက RTS ဒါရိုက္တာေဟာင္း ဒရာဂိုလူဘ္ မီလန္ႏိုဗစ္ခ်္ဟာ မီလိုရွဗစ္ခ်္အစိုးရရဲ႕ အလိုက် ႏိုင္ငံတကာကို အရပ္သားေသေၾကပ်က္ဆီးမႈ မ်ားျပားတာကို ခ်ျပခ်င္ခဲ့တယ္၊ ဗံုးၾကဲတိုက္ခိုက္မွာကို ၾကိဳတင္သိထားခဲ့ေပမဲ့လည္း ၀န္ထမ္းေတြကို အသိမေပးပဲ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈသတင္းအေၾကာင္း ထိန္ခ်န္ထားလိုက္တယ္၊ ပံုမွန္အတိုင္း အလုပ္ဆင္းဖို႔ တာ၀န္ေတြေပးခဲ့ပါတယ္၊ ဒါရိုက္တာကိုယ္တိုင္ ကေတာ့ အေဆာက္အဦးက ၾကိဳတင္ေရွာင္တိမ္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုတယ္၊ ဗံုးၾကဲတိုက္ခိုက္မႈအၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ေဘးအႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ျခင္းမရွိ၊ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္မႈသတင္းထိန္ခ်န္တဲ့ အျပစ္ထင္ရွားတာကိုစံုစမ္းသိရွိရတဲ့အတြက္ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ႏွစ္ က်ခံခဲ့ရတယ္။

ေနာက္ထပ္ မီဒီယာပစ္မွတ္တစ္ခု က အာဗာလာ(Avala)ရုပ္သံလႊင့္ေမွ်ာ္စင္ပါ၊ ေမွ်ာ္စင္ရဲ႕အျမင္က ၂၀၄.၅ မီတာ(၆၇၁ေပ) ရွည္လ်ားပါတယ္၊ ျမိဳ႕ေတာ္ဘဲလ္ဂရိတ္အနီး အာဗာလာေတာင္မွာရွိတဲ့ အဲဒီရုပ္သံလႊင့္ေမွ်ာ္စင္ကိုေတာ့ ဧၿပီလ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ဗံုးၾကဲခဲ့တယ္၊ ၂၀၀၆ ဒီဇင္ဘာ ၂၁ ရက္ေန႔ မွာ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ဖို႔ အုတ္ျမစ္ခ်ခဲ့ၾကၿပီး၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ဧၿပီ ၂၁ ရက္ေန႔က တရား၀င္ျပန္လည္ ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ ေမွ်ာ္စင္အသစ္ဟာ ဆားရ္ဘီးယားနဲ႔ ေဘာ္လ္ကန္ေဒသမွာ အျမင့္ဆံုးအေဆာက္အဦး ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဒသခံေတြက ေပ်ာ္ရႊင္၀မ္းေျမာက္ေနၾကတယ္၊ တကယ္တမ္းေတာ့ ဗံုးၾကဲဖ်က္ဆီးခံရၿပီး ေနာက္ပိုင္း ပ်က္စီးဆံုးရႈံးမႈေတြဟာ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကတယ္၊ အေဆာက္အဦး အပ်က္အဆီး၊ လူသားေတြရဲ႕ အသက္ေပါင္းမ်ားစြာဆံုးရႈံးမႈ၊ ဒါေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ ေဒသခံေတြဟာ ေမွ်ာ္စင္အသစ္ေလးတစ္ခု ျပန္လည္အစားထိုးႏိုင္ခဲ့တာကိုပဲ ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ေနခဲ့ရတာပါ၊ အာဗာလာေမွ်ာ္စင္ဟာ ေနတိုးစစ္ဆင္ေရးရဲ႕ ေနာက္ဆံုးပစ္မွတ္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့တယ္၊ “အာဗာလာေမွ်ာ္စင္ကို အထူးဗံုးတစ္လံုးနဲ႔ တိုက္ခိုက္ခဲ့တယ္၊ ဘဲလ္ဂရိတ္မွာ က်ဲခ်ခဲ့တဲ့ ဗံုးေတြထဲမွာ အသံအက်ယ္ဆံုး”လို႔ ေဒသခံေတြက ေမွ်ာ္စင္ဖြင့္ပြဲ မွာ ျပန္ေျပာင္းေျပာျပခဲ့ၾကတယ္၊
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Avala_Tower_2.jpg/450px-Avala_Tower_2.jpg
ေမွ်ာ္စင္အေဟာင္းရဲ႕ ဗိသုကာပညာရွင္ေတြက အူလီရဲရွာေဘာ့ဒါႏိုဗစ္ခ်္၊ ဆလိုေဘာ္ဒန္ရာညစ္ခ်္နဲ႔ အင္ဂ်င္နီယာမီလန္ခရာစတစ္ခ်္ တို႔ျဖစ္ၿပီး၊ ၾတိဂံပံုသ႑န္၊ ေျခေထာက္ သံုးေခ်ာင္းေပၚမွာ တည္ေဆာက္ထားတယ္၊ ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရတဲ့ ေမွ်ာ္စင္ေတြထဲ (World Trade Center) အပါအ၀င္ သံုးခုေျမာက္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ပါတယ္၊ ေမွ်ာ္စင္အသစ္ကိုေတာ့ ရာထ္ကိုမီထရိုဗစ္ခ်္ကုမဏီနဲ႔ RTS ဒါရိုက္တာ အလက္ဒန္းဒါးတီရာနစ္ခ်္ တို႔ ပူေပါင္းျပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတယ္၊ ေမွ်ာ္စင္အသစ္ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရာမွာ ဆားရ္ဘီးယန္း တင္းနစ္စတား အန္နာအီဗန္ႏိုဗစ္ခ်္ နဲ႔ ႏိုဗက္ခ္ေဂ်ာ့ကိုဗစ္ခ်္ တို႔ က ပထမဆံုးအလွဴေငြထည့္ခဲ့ၾကပါတယ္၊ ယူရို ၁ သန္းေက်ာ္အလွဴေငြရရွိခဲ့ၾကတယ္၊ အာဗာလာေမွ်ာ္စင္မွာ ေတာ့ အသက္ဆံုးပါးသူမရိွခဲ့ပါဘူး၊ ကိုဆိုဗိုစစ္ပြဲအတြင္း ေနတိုးမဟာမိတ္တပ္ေတြရဲ႕ ဗံုးၾကဲတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ ဆားရ္ဘီးယန္းလူမ်ဳိးေပါင္း ၂၀၀ ခန္႔ေသဆံုးခဲ့တယ္၊ ဆားရ္ဘီးယားႏိုင္ငံရွိ အစိုးရအခ်က္အျခာ အေဆာက္အဦးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ဗံုးဆံသင့္ပ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။

ေရဒီယိုတယ္လီေဗးရွင္းဆားရ္ဘီးယား - Radio Television of Serbia (RTS) ရုံးခ်ဳပ္ အေဆာက္အဦး တိုက္ခိုက္မႈမွာ ဗံုးၾကဲတိုက္ခိုက္သူ၊ သတင္းကြယ္၀ွက္ထိန္ခ်န္သူ စစ္တုရင္ကစားသမား ႏွစ္ဦးရဲ႕နယ္ရုပ္ေလးေတြကေတာ့ အျပစ္မဲ့မီဒီယာ၀န္ထမ္းေတြပါပဲ၊ ၀ါဒျဖန္႔ျခင္းလား မ်ဳိးခ်စ္စိတ္လား၊ အဆံုးသတ္မွာေတာ့ စစ္ပြဲနဲ႔ပဲ တစ္ခန္းရပ္ခဲ့ၾကရၿပီ။


3 comments:

  1. ကမၻာအႏွံ႕က စစ္ပြဲေတြ ရန္ပြဲေတြ ရပ္ပစ္ေစခ်င္ပါျပီ..
    ေအးခ်မ္း ျငိမ္သက္ျခင္းနဲ႕ ေမတၱာတရားေတြလြမ္းျခံဳတဲ႕
    ကမၻာၾကီး ဘယ္ေတာ႕မ်ားမွ ျဖစ္လာမွာပါလိမ္႕...

    ReplyDelete
  2. ဟုတ္တယ္..
    စစ္ပြဲေတြ မလိုခ်င္ဘူး။
    ျငိမ္းခ်မ္းခ်င္တယ္..။

    ReplyDelete
  3. စိတ္၀င္စားစရာ တအားေကာင္းတယ္။ မေန႔ထဲက ေရာက္တာ။ ထပ္ဖတ္ခ်င္ေသးတာနဲ႔ ကြန္မန္႔မေရးခဲ့တာ။ စစ္ပဲြေတြ ရွိတာ တကယ္မေကာင္းဖူးေနာ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေၾကကဲြဖြယ္ အနိဌာရံုေတြပဲ က်န္ခဲ့တာ..

    ဒီပိုစ္ေလးအတြက္ ေက်းဇူး အမ်ားၾကီးတင္ပါတယ္..

    ReplyDelete