ဆီးရီးယားသမၼတကေတာ္ရဲ့ ကံၾကမၼာ

(“အက္(စ္)မာ” ဟာ က်က္သေရရွိတယ္၊ ဆြဲေဆာင္မွဳရွိတယ္၊ စမတ္က်တယ္ စသျဖင့္ အေနာက္တိုင္းစာနယ္ဇင္းေလာကမွာပါ ထင္ရွားတ့ဲ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ့ံဥေသွ်ာင္ ဂုဏ္သေရရွိသမၼတကေတာ္ေလးတဦး ျဖစ္ေပမဲ့ စစ္အာဏာရွင္“ ဘာရွား အယ္လ္အာဆတ္ဒ္”ရဲ႕ ဇနီးျဖစ္ေနတယ္ လို႕” ခရစ္တိုဖါ ဒစ္ကီ ကေျပာလိုက္ပါတယ္။)

“အက္(စ္)မာ အယ္(လ္) အာဆတ္(ဒ္)” ဟာ အသက္အားျဖင့္ ၃၆ႏွစ္ရွိၿပီး ခေလးသံုးယာက္မိခင္ျဖစ္ပါတယ္။ သူမဟာ ႏူးညံ့ေပ်ာ့ေပ်ာင္းစြာ ဆက္ဆံေျပာဆိုတတ္တယ္။ ၿဗိတိန္မွာေမြးၿပီး အဆင့္ျမင့္ ဘဏ္အရာရွိ တဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္တိုင္းဆန္ၿပီး သြက္လက္ခ်က္ခ်ာတယ္။  ေခတ္မွီ ပညာတတ္အမ်ိဳးသမီးတဦးလည္းျဖစ္တယ္။ သူမဟာ  ေဒါက္ဖိနပ္လွလွေလးစီးၿပီး ကိုယ္ဟန္ေၾကာ့ေၾကာ့ ႏွင့္ သြားလာတတ္တယ္။ ၀တ္စားဆင္ယင္မွဳမွာ ေျပျပစ္တင့္တယ္ သိမ္ေမြ႕တယ္ စသျဖင့္ နာမည္ႀကီးတဲ့သူပါ။ “သဲကႏၱာရရဲ႕ ႏွင္းဆီတပြင့္” လို႕ တင္စားေခၚေ၀ၚေနႀကတာပါ။ ဒါဟာ လူထုအုံႀကြမွဳ မျဖစ္မီက ေက်ာ္ၿကားမွဳေတြပါ။ ခုဆိုရင္ မတည္မျငိမ္ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမွဳေတြဟာ တႏွစ္ေက်ာ္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ  ဆီးရီးယားဟာ ျပည္တြင္းစစ္ကို ့ဦးတည္သြားပါၿပီ။
“ဘာရွားအာဆတ္ဒ္”ဟာ စစ္တပ္ကို အသုံးခ်ၿပီး လူေတြကို အစုအျပံဳလိုက္ သုတ္သင္ေနပါတယ္။ စစ္တပ္ရဲ ့ လူမဆန္စြာ ေျခမွဳံးျပစ္ခတ္မွဳမ်ားဟာ  Homs ၿမိဳ့ကို မြစာၾကဲသြားေစပါတယ္။ အရိုင္းဆန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ အေဆာက္အဦးအိမ္ထဲ ႀကိဳးကိုင္ ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး  ၀ယ္ယူထားတဲ့ အသုံးအေဆာင္ပစၥည္းေတြကို ဘယ္လို စံနစ္တက် ေနရာခ်ထားမလဲ ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳေသးတဲ့ ပညာတတ္အမ်ဳိးသမီးေလး။ ငယ္ရြယ္ႏုပ်ိဳေသးတဲ့ ခေလးသုံးေယာက္မိခင္ေလး။ သူမလက္ထက္မွာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ လူထု ေတာင္းဆိုမွဳေတြကို ဘယ္လိုိမ်ား ထိန္းညွိ စြမ္းေဆာင္ေပးမလဲ။ လူထုက ဒါဏ္ရာေတြ ဗလပြႏွင့္ တစာစာ  ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုေနပါၿပီ။  သူမတခုခု ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္မလား။ ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတယ္။

သူမရဲ႕ လာမဲ့  ေရွ႕အနာဂါတ္ခရီးမွာ သူမ ဘယ္လုိ ေလွ်ာက္လွမ္းမလဲ။ လူထုကေတာ့ ဒီကေန႔မွာ သူမဘာလုပ္မယ္ဆိုတာ မသိႀကရေသးပါဘူး။ အာရပ္အမ်ိဳးသမီးတဦးျဖစ္ေပမဲ့လည္း  ႏိုင္ငံတကာ အေတြ႕အၿကံဳေတြရွိပါလိမ့္မယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက  “ဘာရွား အာဆတ္ဒ္” ႏွင့္  အေပးအယူ ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးလာႏိုင္ပါတယ္။ “အက္စ္မာ”ကို လက္ထပ္ထိမ္းျမားထားသူအေနနဲ႔ တစုံတရာေလးစား တန္ဘိုးထားတတ္ရင္ သူမအေပၚ ၾကင္နာ သနားမွဳရွိရင္ တခုခု အေကာင္းဘက္ကို ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ လူတိုင္းက “က်က္သေရရွိတာ ေခ်ာတာ လွတာ ဘာလုပ္ရမွာလဲ။ ဒီ ခန္ ့တဲ့ ေခ်ာတဲ့ အမ်ိဳးသမီးဟာ ဘာ့ေၾကာင့္မ်ား လူမဆန္တဲ့ သတၱ၀ါႀကီးကို လက္ထပ္ရပါလိမ့္။ ဒီအေကာင္ႀကီးကို ယူထားမွေတာ့ ဘာသြား အသုံးက်ေတာ့မွာလဲသူမ တခုခုေတာ့ မွားေနၿပီ” လို႕ ရင္ထုမနာ ေျပာၾကတယ္။ သူမ ႏိုင္ငံ၊ သူမလူမ်ိဳး၊ သူမဇာတိ ေျမ ဘာေတြ ျဖစ္ေနသလဲ။ သူမသိရဲ႕လား။ သူမဟာ “သူ႕လူ”  ေဘးမွာဘဲ  သူ႕ခေလးေဘးမွာဘဲ ရပ္ေနေတာ့မွာလား။ တၿပည္လုံး တႏိုင္ငံလုံးျပည္သူေတြ  အုံးအံုးၿကြက္ၿကြက္ ဘာေတြ ဖိစီးလႊမ္းမိုး ႏွိပ္စက္လ်က္ ရွိေနတယ္ဆိုတာ သူမ သိရဲ႕လား။ သူမ ခင္ပြန္းရဲ႕ ၾကမ္းၾကဳတ္ရက္စက္မွဳေၾကာင့္ Homs ၿမိဳ႕ႀကီးတၿမိဳ႕လုံး ျပာျဖစ္သြားတာ သိရဲ့ လား တဲ့။ ေမးခြန္းေတြ စဥ္တိုက္ ထုတ္ခဲ့ၾကတယ္။

သူမဟာ  ႀကံဳေတာင့္ၿကံဳခဲ လူထုအႀကားမွာခဏေတာ့  ျမင္လိုက္ရတယ္။ ဇန္န၀ါရီလအတြင္းက သူမ သားတေယာက္ သမီးတေယာက္ ျခံရံလို႕ အားမာန္အျပည့္ႏွင့္ “ဘာရွား” အတြက္ အားျဖည့္ေပးေနတာျမင္ႀကရတယ္။ လူထုကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕ ႀကိဳးစားေနတာပါ။ ေဖေဖၚ၀ါရီ လကုန္ပိုင္းမွာ ဆီးရီးယားဖြဲ႕စည္းပံု ဥပေဒအသစ္ေရးဆြဲဖို႔  ဆႏၵမဲ ေပးရာမွာ စိုးရိမ္မကင္းဟန္သူမကို ေခတၱ ေတြ႕ျမင္ၾကရတယ္။ “ဓါတ္ပံုေတြမွာ သူမ ရုပ္က ေၾကာက္ရြံ႕န ဟန္ ေဖၚျပေနတယ္” လို႕ “အက္စ္မာ” နဲ ့ ၂ႏွစ္ေလာက္ ယဥ္ေက်းမွဳ ပြဲေတာ္တခုမွာ အလုပ္အတူလုပ္ခဲ့တဲ့  ၿဗိတိအီတာလွ်ံ လူမ်ိဳး စာေရးဆရာ  “ ဂါလာဆာဗါဒီယို”က ဆိုပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူမကို ၾကည့္ရတာ အူထဲ အသည္းထဲကေန တခုခု ေျပာခ်င္ေနပံုရတယ္ လို ့ ဆိုျပန္တယ္။

“အက္စ္မာ “ရဲ ့ အေနအထားဟာ Godfather ရုပ္ရွင္ထဲက Diane Keaton ဇတ္ရုပ္နဲ ့ တူေနတယ္ တဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ သူမဟာ “အျပင္ကလူ“ပါဘဲ။ ေသြးဆာေနတဲ့ “အာဆတ္ဒ္”ေဆြမ်ိဳးမ်ား၊ လက္ရွိဘ၀အမွန္ထဲက လူဆိုးဂိုဏ္း၀င္ လူမိုက္မ်ား၊ ေနာင္တတဖန္ရဖို႔ လမ္းမရွိတဲ ့ ရက္စက္ယုတ္မာသူမ်ား။ သူတို႕ ႀကိဳက္သလို သတ္ျဖတ္ျပစ္ၿပီးရင္ သူတို႕ကေတာ့ အသက္ရွင္က်န္ေနရမယ္လို ့သူတို ့ ကိုယ္ သူတို႕ယုံၾကည္ထားတယ္။ တကယ္လို႔ သူတို ့သာ  လက္နက္ခ် အညံ့ခံလိုက္ရင္ လည္း  ေသမင္းနဲ ့ ရင္ဆိုင္ရမွာက  ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲဘဲ။

“အက္စ္မာ” ဇတ္ရုပ္ဟာ အျပင္ကလူ ျဖစ္ေနပါတယ္။ သူမဟာ ကံၾကမၼာရဲ ့ဆိုးေမြ ေကာင္းေမြကို မုခ် ခံစံရလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ ့ဒီတသက္ သူမ ေဆြးေႏြးညွိႏဳွိုင္းအေျဖရွာဖို႔ ႀကိဳးစားမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူမဟာ လူသိထင္ရွား တစံုတရာ ေျပာဖို႕ အားထုတ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ သူမဘာကို ေျပာဖို႕ အားသန္တယ္ဆိုတာလဲ ဘယ္သူသိႏိုင္မလဲ။ ဒီလို ဆူပူအံုႀကြမွုေတြ ျဖစ္မလာခင္ကလည္း သူမဟာ ေအာင္ျမင္ေနတဲ့ ေခတ္မီ အာရပ္ သမိုင္း ရာဇ၀င္ထဲ က အမ်ိဳးသမီးေတြႏွင့္ နည္းနည္းေတာ့ ကြဲျပားေနတယ္။ သမၼတကေတာ္ေတြဟာ  ရာဇပလႅင္ရဲ ့ အေရွ႕မွာ၊ ေဘးမွာ၊ အေနာက္မွာ လူျမင္သူျမင္ ထင္ထင္ေပၚေပၚ ရွိခဲ့ၾကတယ္။ ဥပမာ အီဂ်စ္ စစ္အာဏာရွင္”မူဘာရပ္” ဇနီး “ဆူဆန္နီ “ဆိုရင္သူမခင္ပြန္း  သမၼတျဖစ္ဖို ့ လူသိရွင္ႀကားရပ္တည္ ေပးၿပီး သူမေကာက္ေၾကာင္းက လူထုေရွ့မွာ  သိသာထင္ရွားခဲ့တယ္။

ေဂ်ာ္ဒန္ဘုရင္ ရဲ႕ မိဖုရား “ရိန္းနီးယား” ကေတာ့ သိပ္ကိုမွ အေနာက္တိုင္းဆန္ၿပီးလွပတင့္တယ္လြန္းသူတေယာက္ပါ။ သူမခင္ပြန္းထက္ပင္ ပိုမို သာလြန္ ထင္ေပၚသူျဖစ္လို႕  သူမ အေနအထားကို မႏွစ္က  ေလ်ာ့ခ်ေပးခဲ့ရတယ္လို ့ ဆိုပါတယ္။

“အက္စ္မာ” အဖို႕ ေရာ။ သူမဟာ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရဲ ့ အထြတ္အျမတ္ “First Lady”ပါ။ ဒါေပမဲ့ သူမ  “အာဆတ္ဒ္ မ်ိဳးႏြယ္စုမွာ” ဘယ္ေနရာက ရွိခဲ့သလဲ။ သဲကႏၱာရရဲ႕ ႏွင္းဆီပန္းေလးတစ္ပြင့္ ဆိုတာက ဟုတ္ပါၿပီ။

ခုအခါမွာျပည္တြင္းစစ္ကို ဦးတည္ေနတဲ့  စစ္မုန္တိုင္းႀကားက ဆီးရီးယားမွာ သူမဘယ္လို ရပ္တည္ ရွင္သန္မလဲ .. သူမရဲ ့ကံၾကမၼာကို ဘယ္သူ သိႏိုင္မလဲ။       ။

Florist  ျမန္မာမွဳျပဳသည္။

Asma al Assad ( Syria’s first lady, by Christopher Dickey)
Source: Newsweek march 12,  2012